Stanowisko towarzystw naukowych i konsultantów krajowych w sprawie realizacji w szkołach szczepień ochronnych przeciwko ludzkiemu wirusowi brodawczaka
Position of scientific societies and national consultants on the implementation of human papillomavirus vaccination in schools
Mariusz Bidziński, Teresa Jackowska, Maciej Krzakowski, Agnieszka Mastalerz Migas, Andrzej Nowakowski, Jarosław Peregud Pogorzelski, Piotr Rutkowski, Włodzimierz Sawicki, Piotr Sieroszewski, Ewa Wender-Ożegowska, Jacek Wysocki
Przegl Pediatr 2024; 53 (3): 57-63
DOI: 10.26625/10053
Zalecenia Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej, Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Onkologicznego, Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej, Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego, Polskiego Towarzystwa Wakcynologii oraz konsultantów krajowych w dziedzinach: ginekologii onkologicznej, położnictwa i ginekologii, medycyny rodzinnej, onkologii klinicznej, pediatrii.
Streszczenie
Wirus brodawczaka ludzkiego (human papillomavirus – HPV) jest uznaną przyczyną raka szyjki macicy i innych chorób. Pierwszą szczepionkę profilaktyczną przeciwko HPV zarejestrowano w 2006 r. Polska jako jeden z ostatnich krajów Unii Europejskiej rozpoczęła od 1 czerwca 2023 r. realizację programu powszechnych szczepień ochronnych przeciwko HPV skierowanego do nastolatków.
Ministerstwo Zdrowia i Ministerstwo Edukacji Narodowej podjęły inicjatywę w sprawie umożliwienia realizacji w polskich szkołach programu szczepień przeciwko wirusowi brodawczaka. Te działania spotkały się z nasilonymi atakami ze strony środowisk antyszczepionkowych w mediach społecznościowych, a nawet na posiedzeniu zespołu parlamentarnego w Sejmie. Towarzystwa naukowe i konsultanci krajowi czują się w obowiązku zabrać głos w sprawie szczepień przeciwko HPV w szkołach w trosce o zdrowie indywidualnych osób (kobiet i mężczyzn) i zdrowie publiczne w Polsce.
W pracy przedstawiono istotne informacje dotyczące szczepionek przeciwko HPV, w szczególności te, w zakresie których opinia publiczna (w tym rodzice, którzy wyrażają zgodę na szczepienie swoich dzieci) jest wprowadzana w błąd przez osoby ze środowisk antyszczepionkowych, których członkowie w zdecydowanej większości nie są lekarzami ani innymi pracownikami medycznymi.
Na podstawie przeglądu piśmiennictwa należy podkreślić, że programy szczepień przeciwko HPV odegrały kluczową rolę w zmniejszeniu obciążenia chorobami związanymi z HPV. Sukces takich programów w dużej mierze zależy od osiągnięcia znacznego zasięgu szczepień, które są skuteczniej realizowane według strategii szczepień w szkołach.
Słowa kluczowe: ludzki wirus brodawczaka, szczepienia przeciwko HPV, profilaktyka nowotworów, rak szyjki macicy, szczepienia w szkołach
Abstract
Human papillomavirus (HPV) is a recognised cause of cervical cancer and other diseases. The first preventive vaccine against HPV was registered in 2006. Poland was one of the last countries in the European Union to launch a universal HPV vaccination programme for adolescents starting 1 June 2023.
The Ministry of Health and the Ministry of National Education took the initiative to enable the implementation of the papillomavirus vaccination programme in Polish schools. The above measures have been met with intense attacks from so-called ‘anti-vaccine’ circles on social media and even at a parliamentary panel meeting. Scientific societies as well as national consultants feel obliged to speak out on the issue of HPV vaccination in schools for the sake of individual health (women and men) as well as public health in Poland.
The paper presents relevant information about HPV vaccines, particularly those about which the public (including parents who consent to vaccination of their children) is being misled by anti-vaccine groups, the vast majority of which do not include doctors or other medical professionals.
Based on the literature review, it is important to emphasise that HPV vaccination programmes have played a key role in reducing the burden of HPV-related disease. The success of these programmes depends largely on achieving broad vaccination coverage, which is more effectively achieved through school-based vaccination strategies.
Key words: human papillomavirus, HPV vaccination, cancer prevention, cervical cancer, school-based vaccination