Roztwory soli w leczeniu wybranych chorób układu oddechowego u dzieci
Saline solutions for the treatment of selected respiratory diseases in children
Teresa Jackowska, Katarzyna Krenke, Henryk Mazurek, Katarzyna Plata Nazar, Lidia Zawadzka-Głos, Kamil Janeczek
Przegl Pediatr 2024; 53 (3): 98-106
DOI: 10.26625/10058
Streszczenie
Wirusowe zakażenia dróg oddechowych stanowią najczęstszą przyczynę zgłaszania się dzieci do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Optymalnym postępowaniem w większości przypadków jest leczenie objawowe w warunkach domowych. Roztwory soli wody morskiej ze względu na bogatszy skład jonowy mogą wywierać więcej korzystnych efektów niż roztwory chlorku sodu. Zawierają one dodatkowo jony o działaniu przeciwzapalnym (jony magnezu, cynku), przeciwbakteryjnym (jony miedzi), wspomagającym regenerację błony śluzowej dróg oddechowych (jony potasu) oraz oczyszczanie śluzowo-rzęskowe (jony wapnia).
Artykuł został przygotowany dla pediatrów, lekarzy medycyny rodzinnej oraz lekarzy w trakcie specjalizacji, jak również dla innych specjalistów, którzy sprawują opiekę nad dziećmi z chorobami układu oddechowego. Dokonano przeglądu publikacji dostępnych w bazach medycznych z okresu 2000-2024 dotyczących zastosowania roztworów soli w leczeniu chorób układu oddechowego. Analizie poddano przede wszystkim pozycje będące przeglądami systematycznymi z metaanalizą oraz publikacje prezentujące wyniki badań z randomizacją. Zwrócono również uwagę na rekomendacje krajowe oraz międzynarodowe dotyczące omawianego problemu.
Artykuł kończy się wnioskami oraz praktycznymi wskazówkami, które poddano dyskusji oraz zaakceptowano podczas spotkania ekspertów, autorów tej publikacji, 8 maja 2024 r.
Słowa kluczowe: roztwory soli, choroby układu oddechowego u dzieci, leczenie
Abstract
Viral respiratory infections are the most common reason for children to visit their general practitioners (GP). The optimal management in most cases is symptomatic treatment at home.
Seawater salt solutions may have more beneficial effects than sodium chloride solutions due to their richer ionic composition. They also contain ions with anti-inflammatory effects (magnesium ions, zinc ions), antimicrobial effects (copper ions), promoting airway mucosal regeneration (potassium ions) and mucociliary clearance (calcium ions).
The article has been written for pediatricians, general practitioners, specialist doctors and other professionals who provide care for children with respiratory diseases. Publications available in medical databases from 2000 to 2024 on the use of saline solutions in the treatment of respiratory diseases were reviewed. In addition, systematic reviews with meta-analysis and publications presenting the results of randomised trials were included. National and international recommendations on the subject were also considered.
The article ends with conclusions and practical tips, which were discussed and accepted at the expert meeting of the authors of this publication on 8 May 2024.
Key words: saline solutions, childhood respiratory diseases, treatment
