Przegląd Pediatryczny, 1/2024

W numerze:

  • Zalecenia diagnostyki zakażenia syncytialnym wirusem oddechowym (RSV) u dzieci.
  • Szczepienia przeciw COVID-19 u dzieci w sezonie 2023/2024 (grudzień 2023).
  • Anafilaksja na pokarm u dzieci.
  • Podstawowa opieka pediatryczna.
  • Analiza hospitalizacji dzieci z powodu prób samobójczych w latach 2017-2023 na jednym oddziale pediatrycznym.
  • Analiza pacjentów z zapaleniem oskrzelików, hospitalizowanych w okresie dominacji wirusa SARS-CoV-2 (2020–2021) – obserwacje własne.
  • Wtórna małopłytkowość immunologiczna w przebiegu opryszczkowego zapalenia jamy ustnej.
  • Możliwości leczenia ortodontycznego dzieci z zespołem Downa za pomocą aparatów stałych cienkołukowych.

Wersja drukowana:

Cena: 30.00 PLN

Wersja eBook:

Cena: 30.00 PLN

Zalecenia diagnostyki zakażenia syncytialnym wirusem oddechowym (RSV) u dzieci. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i Konsultanta krajowego w dziedzinie pediatrii

Recommendations for the diagnosis of respiratory syncytial virus (RSV) infection in children. The Polish Society of Paediatrics and The National Paediatric Consultant’s recommendations

Teresa Jackowska, August Wrotek, Łukasz Dembiński, Tomasz Jarmoliński, Artur Mazur, Tomasz Szczepański, Ewa Toporowska-Kowalska, Iwona Beń-Skowronek, Anna Medyńska, Katarzyna Plata-Nazar, Jan Styczyński, Piotr Hartmann, Agnieszka Lipińska-Opałka, Jarosław Peregud-Pogorzelski

Szczepienia przeciw COVID-19 u dzieci w sezonie 2023/2024 (grudzień 2023). Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i Konsultanta krajowego w dziedzinie pediatrii

Vaccination against COVID-19 in children in the 2023/2024 season (December 2023). The Polish Society of Paediatrics and The National Paediatric Consultant’s recommendations

Teresa Jackowska, Marcin Rozwadowski, Hanna Czajka, August Wrotek, Łukasz Dembiński, Artur Mazur, Tomasz Szczepański, Ewa Toporowska-Kowalska, Iwona Beń-Skowronek, Piotr Hartmann, Tomasz Jarmoliński, Agnieszka Lipińska-Opałka, Katarzyna Plata-Nazar, Jan Styczyński, Anna Medyńska, Magdalena Marczyńska, Maria Pokorska-Śpiewak, Jacek Wysocki, Ernest Kuchar, Jarosław Peregud-Pogorzelski

Anafilaksja na pokarm u dzieci. Aktualizacja 2024

Food induced anaphylaxis in children. Update 2024

Małgorzata Boligłowa, Marcin Błażowski, Łukasz Błażowski

Podstawowa opieka pediatryczna: Dodaj książki do szczepień profilaktycznych

Pediatric primary care: Add books to immunizations for prevention

Barry Zuckerman, Edward Tronick

Analiza hospitalizacji dzieci z powodu prób samobójczych w latach 2017-2023 na jednym oddziale pediatrycznym

Analysis of hospitalisations of children caused with suicide attempts in 2017–2023 in one paediatric ward

Karolina Jankowska-Sasin, Edyta Zawłocka, Teresa Jackowska

Analiza pacjentów z zapaleniem oskrzelików, hospitalizowanych w okresie dominacji wirusa SARS-CoV-2 (2020–2021) – obserwacje własne

Analysis of patients with bronchiolitis hospitalized during the SARS-CoV-2 virus domination period (2020–2021) – own observations

Marcin Rozwadowski, Katarzyna Zabłocka, Małgorzata Kobiałka, Teresa Jackowska

Wtórna małopłytkowość immunologiczna w przebiegu opryszczkowego zapalenia jamy ustnej

Secondary immune thrombocytopenia during stomatitis herpetiformis. Case report

Anna Zmysłowska, Magdalena Hartman, Anna Szmydki-Baran

Możliwości leczenia ortodontycznego dzieci z zespołem Downa za pomocą aparatów stałych cienkołukowych

Possibilities of orthodontic treatment of children with Down syndrome using fixed multibracket dental appliances

Ilona Kubacka, Renata Turska-Malińska

Gastroenterologia dziecięca

Opracowanie odpowiedzi do pytań z Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego z pediatrii

Aleksandra Janusz-Mielewczyk, Marlena Sakowska, Aleksandra Wolińska

Zalecenia diagnostyki zakażenia syncytialnym wirusem oddechowym (RSV) u dzieci. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i Konsultanta krajowego w dziedzinie pediatrii

Recommendations for the diagnosis of respiratory syncytial virus (RSV) infection in children. The Polish Society of Paediatrics and The National Paediatric Consultant’s recommendations

Teresa Jackowska, August Wrotek, Łukasz Dembiński, Tomasz Jarmoliński, Artur Mazur, Tomasz Szczepański, Ewa Toporowska-Kowalska, Iwona Beń-Skowronek, Anna Medyńska, Katarzyna Plata-Nazar, Jan Styczyński, Piotr Hartmann, Agnieszka Lipińska-Opałka, Jarosław Peregud-Pogorzelski

Streszczenie

Syncytialny wirus oddechowy (respiratory syncytial virus – RSV) jest ważnym czynnikiem etiologicznym ostrych zakażeń dróg oddechowych u dzieci, a dostępność metod diagnostycznych, w tym szybkich testów antygenowych (rapid antigen detection test – RADT) i testów molekularnych jest w Polsce coraz większa. Polskie Towarzystwo Pediatryczne i Konsultant krajowy w dziedzinie pediatrii przedstawiają zalecenia celem ujednolicenia postępowania klinicznego w badaniach w kierunku RSV i wyjaśnienia nieporozumień związanych z wykonywaniem testów. W artykule przedstawiono kompleksowy przegląd ogólnej charakterystyki metod badawczych, zaleceń dotyczących interpretacji wyników badań i praktycznych implikacji wyników. Wskazano cele badań w kierunku zakażeń wywołanych przez RSV oraz przedstawiono zalecenia dotyczące wybranych rozpoznań klinicznych. Celem wytycznych jest jak najlepsze wykorzystanie dostępnych testów w szpitalu i w poradni oraz pomoc pediatrom w podejmowaniu decyzji klinicznych.

Słowa kluczowe: syncytialny wirus oddechowy, RSV, szybkie testy antygenowe, RADT

Abstract

Respiratory syncytial virus (RSV) is one of the most important aetiological factor of acute respiratory tract infections in children and the availability of diagnostic methods, including rapid antigen tests (RADT) and molecular tests, is increasing in Poland. The Polish Society of Paediatrics and the National Consultant in Paediatrics present recommendations being aimed at unifying the clinical approach to RSV testing and clarifying testing confusion. In this article, we provide a comprehensive review of the general characteristics of testing methods, recommendations for interpretation of test results, and practical implications of the results. We outline the objectives of testing for RSV infection and make recommendations for selected clinical diagnoses. The aim of the guidelines is to maximise the use of available tests in both inpatient and outpatient settings and to assist paediatricians in making clinical decisions.

Key words: respiratory syncytial virus, RSV, rapid antigen tests, RADT

Szczepienia przeciw COVID-19 u dzieci w sezonie 2023/2024 (grudzień 2023). Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i Konsultanta krajowego w dziedzinie pediatrii

Vaccination against COVID-19 in children in the 2023/2024 season (December 2023). The Polish Society of Paediatrics and The National Paediatric Consultant’s recommendations

Teresa Jackowska, Marcin Rozwadowski, Hanna Czajka, August Wrotek, Łukasz Dembiński, Artur Mazur, Tomasz Szczepański, Ewa Toporowska-Kowalska, Iwona Beń-Skowronek, Piotr Hartmann, Tomasz Jarmoliński, Agnieszka Lipińska-Opałka, Katarzyna Plata-Nazar, Jan Styczyński, Anna Medyńska, Magdalena Marczyńska, Maria Pokorska-Śpiewak, Jacek Wysocki, Ernest Kuchar, Jarosław Peregud-Pogorzelski

Streszczenie

Szczepionki przeciwko COVID-19 stanową ochronę przed poważnymi skutkami COVID-19, w tym hospitalizacją i śmiercią. W miarę ewolucji wirusa SARS-CoV-2 i odnotowywania słabnącej skuteczności szczepionek skład szczepionek i zasady ich stosowania zostały zaktualizowane, aby zapewnić stałą ochronę przed ciężką chorobą i śmiercią z powodu COVID-19. Europejska Agencja Leków (European Medicines Agency – EMA) 31 sierpnia 2023 r. i 14 września 2023 r. zarekomendowała dla dzieci w wieku od 6 miesięcy i osób dorosłych zaktualizowane szczepionki mRNA przeciwko COVID-19, odpowiednio firm Pfizer-BioNTech i Moderna. Od 30 października 2023 r. EMA zaleca zaktualizowaną szczepionkę przeciwko COVID-19 firmy Novavax do stosowania u osób od 12. r.ż. Zaktualizowane szczepionki przeciwko COVID-19 zawierają monowalentny podwariant XBB.1.5, który ma na celu rozszerzenie odporności indukowanej szczepionką i zapewnienie ochrony przed obecnie krążącymi wariantami SARS-CoV-2 XBB, w tym przed ciężką chorobą i śmiercią związaną z COVID-19.

Eksperci zrzeszeni w światowych gremiach [Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization – WHO), Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP), Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom (Centers for Disease Control and Prevention – CDC)] zalecają szczepienia zaktualizowanymi szczepionkami przeciwko COVID-19 dla wszystkich osób w wieku powyżej 6 miesięcy. Zgodnie z zaleceniami ACIP z 12 września 2023 r. oraz zaleceniami Amerykańskiej Akademii Pediatrii (American Academy of Paediatrics – AAP) Polskie Towarzystwo Pediatryczne i Konsultant krajowy w dziedzinie pediatrii zalecają szczepienie zaktualizowanymi szczepionkami przeciwko COVID-19 wszystkim osobom w wieku powyżej 6 miesięcy. Zaktualizowane szczepionki zawierające podwariant XBB.1.5 mają przeciwdziałać słabnącej ochronie i zakażeniom ewoluującymi szczepami.

Słowa kluczowe: COVID-19, szczepionki przeciwko COVID-19, Comirnaty, Spikevax, Nuvaxovid

Abstract

COVID-19 vaccines provide protection against severe outcomes associated with COVID-19, including hospitalisation and death. As virus SARS-CoV-2 evolves and vaccine efficacy declines, the vaccine formulation and principles of use have been updated to ensure continued protection against severe illness and death from COVID-19. On 31 August and 14 September 2023, the European Medicines Agency (EMA) recommended the use of updated mRNA vaccines against COVID-19 from Pfizer-BioNTech and Moderna for children from 6 months of age and adults. From 30 October 2023, the EMA has recommended the updated COVID-19 vaccine produced by Novavax for use in people aged 12 years and older. The updated COVID-19 vaccines contain the monovalent sub-variant XBB.1.5, which is designed to enhance vaccine-induced immunity and provide protection against currently circulating SARS-CoV-2 XBB variants, including severe disease and death associated with COVID-19.

Experts associated with global committees [World Health Organization (WHO), Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP), Centers for Disease Control and Prevention (CDC)] recommend vaccination with updated COVID-19 vaccines for all persons aged 6 months and older. In accordance with the recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices (ACIP) in the United States, published on 12 September 2023, as well as the recommendations of the American Academy of Paediatrics, the Polish Paediatric Society and the National Consultant in Paediatrics recommend vaccination with updated COVID-19 vaccines for all persons aged 6 months and older. The updated vaccines, which include the XBB.1.5 sub-variant, are designed to address waning protection and infections with evolving strains.

Key words: COVID-19, COVID-19 vaccines, Comirnaty, Spikevax, Nuvaxovid

Anafilaksja na pokarm u dzieci. Aktualizacja 2024

Food induced anaphylaxis in children. Update 2024

Małgorzata Boligłowa, Marcin Błażowski, Łukasz Błażowski

Streszczenie

Anafilaksja na pokarm wielokrotnie częściej występuje u dzieci niż u dorosłych, a jej przebieg jest zawsze nieprzewidywalny. Szybkie rozpoznanie i leczenie reakcji anafilaktycznej jest podstawowym warunkiem przeżycia chorego. W pracy przedstawiono syntetyczne opracowanie najnowszych danych dotyczących epidemiologii, diagnostyki, obrazu klinicznego, oceny stanu zagrożenia życia oraz leczenia anafilaksji na pokarm u dzieci.

Słowa kluczowe: anafilaksja na pokarm, dzieci, adrenalina, diagnostyka molekularna

Abstract

Food anaphylaxis is many times more common in children than in adults and its clinical course is always unpredictable. Rapid recognition and treatment of anaphylactic reactions is of fundamental importance for the patient’s life. This paper presents a synthesis of the latest data on the epidemiology, diagnosis, clinical presentation, assessment of life-threatening signs and symptoms, and treatment of food anaphylaxis in children.

Key words: food anaphylaxis, children, epinephrine, molecular diagnostics

Podstawowa opieka pediatryczna: Dodaj książki do szczepień profilaktycznych

Pediatric primary care: Add books to immunizations for prevention

Barry Zuckerman, Edward Tronick

Streszczenie

W artykule omówiono zmiany w zapatrywaniach na temat zdrowia dzieci w związku z rozwojem szczepień, leków i badań nad chorobami wieku dziecięcego. Skupiono się na znaczeniu czytania dzieciom oraz wczesnej nauki czytania i pisania dla zdrowia i rozwoju pacjentów, a także roli pediatrów w promowaniu tych praktyk.

Autor zauważa braki w edukacji czytania i pisania wśród dzieci, zwłaszcza tych z rodzin o niższych dochodach. Z tego powodu zainicjował program Reach Out and Read (ROR), który angażuje pediatrów w promowanie czytania dzieciom przez rozmowę z rodzicami i przekazywanie książek w gabinecie.

Program ROR w Stanach Zjednoczonych zdobył powszechne uznanie, a badania potwierdzają jego skuteczność w rozwoju umiejętności językowych u dzieci. Efektywność programu zależy jednak od interakcji między rodzicami a dziećmi podczas czytania, co wymaga odpowiedniej edukacji rodziców.

Autor podkreśla, że wczesna nauka czytania i pisania ma istotny wpływ na rozwój mózgu dziecka i jego przyszłe osiągnięcia. Zaleca stosowanie odpowiednich strategii czytania w zależności od wieku dziecka, w czym mogliby pomagać pediatrzy podstawowej opieki zdrowotnej.

Wartość promowania czytania dziecku od 6. miesiąca życia przekracza aspekty czysto edukacyjne, obejmuje także kształtowanie relacji rodzinnych i długoterminowe korzyści społeczne. Stąd pediatrzy powinni angażować się w te działania, aby wspierać zdrowy rozwój dzieci i społeczeństwa.

Słowa kluczowe: wczesna interwencja pediatryczna, szczepienia, głośne czytanie, edukacja

Abstract

The article discusses changes in attitudes toward children’s health due to developments in immunizations, medications and childhood disease research. It focuses on the importance of reading to children and early literacy education for patient health and development, and the role of pediatricians in promoting these practices.

The author notes the gaps in literacy education among children, especially those from lower-income families. That is why he initiated the Reach Out and Read (ROR) program, which engages pediatricians in promoting reading to children by talking to parents and donating books in the office.

The ROR program has received widespread recognition in the United States, with studies confirming its effectiveness in children’s language development. However, the program’s effectiveness depends on parent-child interaction during reading, which requires proper parent education.

The author stresses that early literacy instruction has a significant impact on a child’s brain development and future achievements. He recommends using age-appropriate reading strategies for children, which can be supported by pediatricians in primary care.

The value of promoting reading to a child from the age of 6 months goes beyond purely educational aspects to include shaping family relationships and long-term social benefits. Therefore, pediatricians should engage in these activities to support the healthy development of children and society.

Key words: early pediatric intervenons, vaccinaons, read-aloud, education

Analiza hospitalizacji dzieci z powodu prób samobójczych w latach 2017-2023 na jednym oddziale pediatrycznym

Analysis of hospitalisations of children caused with suicide attempts in 2017–2023 in one paediatric ward

Karolina Jankowska-Sasin, Edyta Zawłocka, Teresa Jackowska

Streszczenie

Wstęp. Samobójstwa są najczęstszą przyczyną zgonów dzieci i młodzieży w wieku 15-24 lat w Polsce. W latach 2017-2022 stwierdzono prawie 3-krotny wzrost liczby zamachów samobójczych.

Cel pracy. Celem pracy była analiza hospitalizacji na Klinicznym Oddziale Pediatrii (KOP) Szpitala Bielańskiego w Warszawie z powodu podjęcia próby samobójczej od stycznia 2017 r. do marca 2023 r. (6 lat i 3 miesiące). Analizie porównawczej poddano grupę hospitalizowaną przed wprowadzeniem stanu epidemii związanego z zagrożeniem zakażeniem SARS-CoV-2 i po nim.

Materiał i metody. Retrospektywnie analizowano dokumentację medyczną pacjentów dotyczącą hospitalizacji na KOP w okresie od stycznia 2017 r. do marca 2023 r. z rozpoznaniem zatrucia (kody T36-T50 według ICD-10). Do analizy włączono 211 hospitalizacji; po wykluczeniu zatruć przypadkowych oraz zażycia substancji w celach niesuicydalnych ostatecznej analizie poddano 78 hospitalizacji. Do grupy 1 (n = 39) włączono pacjentów hospitalizowanych przed 11.03.2020 r. (3 lata 3 miesiące), czyli przed ogłoszeniem epidemii i zamknięciem placówek oświatowych. Do grupy 2 (n = 39) włączono pacjentów hospitalizowanych od 11.03.2020 r. do marca 2023 r. (3 lata).

Wyniki. W obu grupach przeważała płeć żeńska; w grupie 1 było to 87,2%, a w grupie 2 – 89,7% pacjentek. W grupie 2 znamiennie większy był odsetek pacjentów leczonych wcześniej lekami psychoaktywnymi (64,1%), w grupie 1 wynosił on 38,5% (p = 0,023). Średnia długość hospitalizacji w grupie 1 wynosiła 3,97 dnia, w grupie 2 było to 5,23 dnia (p = 0,049). W grupie 1 leczenie psychiatryczne w trybie leczenia zamkniętego lub konsultacja psychiatry dzieci i młodzieży były zalecone u 56,4% pacjentów, w grupie 2 u 82,1% pacjentów (p = 0,014).

Wnioski. Uzyskane wyniki wskazują na częstsze występowanie problemów psychiatrycznych u dziewcząt, które częściej wymagały konsultacji psychiatrycznych. W okresie epidemii SARS-CoV-2 średnia długość hospitalizacji była znamiennie dłuższa. Mogło to mieć także związek z dłuższym oczekiwaniem na miejsce na oddziałach psychiatrii dla dzieci i młodzieży.

Słowa kluczowe: próby samobójcze, zatrucia

Abstract

Background. Suicide is the leading cause of death among children and adolescents aged 15–24 years in Poland. Between 2017 and 2022, an almost threefold increase in the number of suicide attempts was observed.

Aim of the study. The aim of the study was to analyse hospital admissions to the Department of Paediatrics of the Bielański Hospital in Warsaw (KOP) due to suicide attempts from January 2017 to March 2023 (6 years and 3 months). A comparative analysis of the groups hospitalised before and after the outbreak of the SARS-CoV-2 epidemic was performed.

Materials and methods. Patients’ medical records were retrospectively analysed for hospitalisations at KOP between January 2017 and March 2023 with a diagnosis of intoxication (ICD-10 codes T36-T50). 211 hospitalisations were included in the analysis; after excluding accidental poisonings and non-suicidal substance use, 78 hospitalisations were finally analysed. Group 1 (n = 39) included patients hospitalised before 11 March 2020 (3 years and 3 months), before the declaration of the epidemic and the closure of the educational institutions. Group 2 (n = 39) included patients hospitalised between 11 March 2020 and March 2023 (3 years).

Results. Female gender was predominant in both groups, 87.2% in group 1 and 89.7% in group 2. The proportion of patients previously treated with psychoactive drugs was significantly higher in group 2 (64.1%), 38.5% in group 1 (p = 0.023). The mean length of hospital stay was 3.97 days in group 1 and 5.23 days in group 2 (p = 0.049). Inpatient psychiatric treatment or consultation with a child and adolescent psychiatrist was recommended in 56.4% of patients in group 1 and 82.1% of patients in group 2 (p = 0.014).

Conclusions. The results indicate a higher prevalence of psychiatric problems in girls, which were also more severe, requiring psychiatric consultation. During the SARS-CoV-2 epidemic, the mean length of hospital stay was significantly longer, which may be related to longer waiting times for a place in a child and adolescent psychiatric unit.

Key words: suicide attempts, poisoning

Analiza pacjentów z zapaleniem oskrzelików, hospitalizowanych w okresie dominacji wirusa SARS-CoV-2 (2020–2021) – obserwacje własne

Analysis of patients with bronchiolitis hospitalized during the SARS-CoV-2 virus domination period (2020–2021) – own observations

Marcin Rozwadowski, Katarzyna Zabłocka, Małgorzata Kobiałka, Teresa Jackowska

Streszczenie

Wstęp. Infekcje dróg oddechowych wywołane przez syncytialny wirus oddechowy (respiratory syncytial virus – RSV) należą do najczęstszych przyczyn hospitalizacji na oddziałach pediatrycznych w okresach jesienno-zimowych. Na początku pandemii COVID-19 obserwowano spadek występowania zakażeń RSV, prawdopodobnie związany ze stosowaniem środków ochrony indywidualnej, zasad dystansu społecznego oraz zamknięciem żłobków, przedszkoli i szkół.

Cele. Opis epidemiologii, obrazu klinicznego, przebiegu i leczenia zapalenia oskrzelików wywołanego przez RSV w okresie dominacji wirusa SARS-CoV-2.

Materiał i metody. Badaniem objęto pacjentów do 24. m.ż., hospitalizowanych w latach 2020-2021 (2 lata) na Klinicznym Oddziale Pediatrycznym w Warszawie z rozpoznaniem zapalenia oskrzelików. Było to badanie przekrojowe, retrospektywne. Poddano analizie długość hospitalizacji, stężenie białka C-reaktywnego (C-reactive protein – CRP) oraz częstość stosowania antybiotykoterapii.

Wyniki. Do badania włączono 222 pacjentów z zapaleniem oskrzelików: 79,2% (176/222) o potwierdzonej etiologii RSV oraz 20,8% (46/222) bez potwierdzonego czynnika etiologicznego. U jednego pacjenta z RSV występowała koinfekcja z wirusem SARS-CoV-2. Liczba hospitalizacji z powodu zapaleń oskrzelików w latach 2020-2021 na oddziale była o 37,8% wyższa niż w sezonach 2017-2018 (222 vs 161). Stwierdzono wzrost mediany wieku pacjentów obu grup, która wynosiła 8 miesięcy vs 2 miesiące w latach 2017-2018. Mediana długości hospitalizacji z powodu zapalenia oskrzelików wynosiła 6 dni, niezależnie od czynnika etiologicznego.

W leczeniu objawowym zapalenia oskrzelików stosowano inhalacje z soli hipertonicznej (95,4%; 212/222), salbutamolu (56,2%; 125/222), adrenaliny (25,6%; 57/222) oraz wziewne (12,5%; 28/222) lub systemowe (3,4%; 8/222) glikokortykosteroidy. Tlenoterapii biernej wymagało 10,8% (24/222) pacjentów. U 42% (74/176) pacjentów RSV-pozytywnych stosowano antybiotykoterapię, 62% (46/74) otrzymało amoksycylinę z kwasem klawulanowym. W grupie RSV-negatywnej antybiotyki stosowano u 30,2% (14/46) pacjentów.

W grupie RSV-pozytywnej stężenie CRP było podwyższone u 31,3% (55/176) pacjentów, a u 8,5% (15/176) było powyżej 20 mg/l. W grupie RSV-negatywnej stężenie CRP było podwyższone u 28,2% (13/46) pacjentów, a u 8,7% (4/46) stężenie CRP przekraczało 20 mg/l. Najczęstszym powikłaniem zapalenia oskrzelików w grupie RSV-pozytywnej było ostre zapalenie ucha środkowego (OZUŚ), które rozpoznano w 37,5% (66/176) przypadków; 9% (6/66) pacjentów z OZUŚ nie otrzymało antybiotyku. W grupie RSV-negatywnej OZUŚ rozpoznano u 26% (12/46) pacjentów, 25% (3/12) z nich nie otrzymało antybiotyku.

Wnioski. W okresie dominacji wirusa SARS-CoV-2 zapalenie oskrzelików o etiologii RSV było przyczyną znacznej części hospitalizacji. Zapalenie oskrzelików jest często związane ze stosowaniem salbutamolu, adrenaliny, glikokortykosteroidów oraz antybiotyków, pomimo niskich wykładników stanu zapalnego. Wskazane byłoby opracowanie rekomendacji określających celowość stosowania salbutamolu, adrenaliny i glikokortykosteroidów oraz włączania antybiotyku przy zapaleniu ucha środkowego.

Słowa kluczowe: zapalenie oskrzelików, RSV, ostre zapalenie ucha środkowego

Abstract

Introduction. Respiratory syncytial virus (RSV) infections are one of the most common causes of hospital admissions in children’s wards during the autumn and winter months. During the initial period of the COVID-19 pandemic, a decrease in the incidence of RSV infections was observed, probably related to the use of personal protective equipment, social distancing rules and the closure of nurseries, kindergartens and schools.

Aim. To describe the epidemiology, clinical presentation, course and treatment of bronchiolitis caused by RSV during the period of SARS-CoV-2 dominance.

Material and methods. The study included patients aged up to 24 months who were admitted to the Department of Paediatrics in Warsaw between 2020 and 2021 (2 years) with a diagnosis of bronchiolitis. This was a retrospective cross-sectional study. Length of hospital stay, C-reactive protein (CRP) levels, and frequency of antibiotic therapy were analysed.

Results. The study included 222 patients with bronchiolitis: 79.2% (176/222) with a confirmed RSV aetiology and 20.8% (46/222) without a confirmed aetiological agent. One patient with RSV was co-infected with SARS-CoV-2. The number of hospitalisations for bronchiolitis in the Department of Paediatrics in 2020–2021 was 37.8% higher than in the 2017–2018 season (222 vs 161). There was an increase in the median age of patients in both groups, which was 8 months compared to 2 months in 2017–2018. The median length of hospital stay for bronchiolitis was 6 days, regardless of the aetiological agent.

Symptomatic treatment of bronchiolitis included hypertonic saline inhalation (95.4%; 212/222), salbutamol (56.2%; 125/222), adrenaline (25.6%; 57/222), and inhaled (12.5%; 28/222) or systemic (3.4%; 8/222) corticosteroids. Passive oxygen therapy was required in 10.8% (24/222) of patients. Antibiotic therapy was used in 42% (74/176) of RSV-positive patients. 62% (46/74) received amoxicillin with clavulanic acid. In the RSV-negative group, antibiotics were used in 30.2% (14/46) of patients.

In the RSV-positive group, CRP was elevated in 31.3% (55/176) of patients and in 8.5% (15/176) it was above 20 mg/l. In the RSV-negative group, CRP was elevated in 28.2% (13/46) of patients and 8.7% (4/46) had CRP levels above 20 mg/l.

The most common complication of bronchiolitis in the RSV-positive group was acute otitis media (AOS), diagnosed in 37.5% (66/176) of cases; 9% (6/66) of patients with AOS did not receive antibiotics. In the RSV-negative group, 26% (12/46) of patients were diagnosed with AOS; 25% (3/12) of these patients did not receive antibiotics.

Conclusions. During the predominance of SARS-CoV-2, bronchiolitis of RSV aetiology accounted for a significant number of hospitalisations. Bronchiolitis is often associated with the use of salbutamol, adrenaline, corticosteroids and antibiotics, despite low levels of inflammation markers. It would be advisable to develop recommendations to guide the use of salbutamol, adrenaline and corticosteroids and when to include an antibiotic for otitis media.

Key words: bronchiolitis, respiratory syncytial virus, RSV, acute otitis media

Wtórna małopłytkowość immunologiczna w przebiegu opryszczkowego zapalenia jamy ustnej

Secondary immune thrombocytopenia during stomatitis herpetiformis. Case report

Anna Zmysłowska, Magdalena Hartman, Anna Szmydki-Baran

Streszczenie

Celem pracy jest przedstawienie przypadku 3-letniej pacjentki, u której w wyniku toczącego się opryszczkowego zapalenia jamy ustnej oraz infekcji COVID-19 w wywiadzie rozwinął się epizod małopłytkowości immunologicznej. Nie znaleziono do tej pory opisu przypadku wystąpienia małopłytkowości w przebiegu opryszczkowego zapalenia jamy ustnej wśród dzieci ani wśród dorosłych. Natomiast wtórna małopłytkowość immunologiczna w przebiegu COVID-19 lub jako powikłanie po tej infekcji jest odnotowana w wielu pracach, szczególnie u dorosłych pacjentów.

Słowa kluczowe: opryszczkowe zapalenie jamy ustnej, małopłytkowość immunologiczna, COVID-19

Abstract

The aim of this study is to present the case of a 3-year-old female patient with a history of COVID-19 infection and an episode of immune thrombocytopenia during herpetic stomatitis. To date, no case report of secondary thrombocytopenia during herpetic stomatitis has been found, neither in children nor in adults. On the other hand, secondary immune thrombocytopenia in the course of COVID-19 or as a complication after this infection is noted in many studies, especially in adult patients.

Key words: herpetic stomatitis, immune thrombocytopenia, COVID-19

Możliwości leczenia ortodontycznego dzieci z zespołem Downa za pomocą aparatów stałych cienkołukowych

Possibilities of orthodontic treatment of children with Down syndrome using fixed multibracket dental appliances

Ilona Kubacka, Renata Turska-Malińska

Streszczenie

Zespół Downa to częsta wada genetyczna. Spowodowany jest trisomią 21. chromosomu. U tych pacjentów występują liczne zaburzenia istotne z punktu widzenia ortodontycznego. Często pojawiają się wady zgryzu: zgryz otwarty, zgryz krzyżowy oraz wady z grupy przodozgryzów związane z hipoplastyczną szczęką. Celem pracy jest opis przypadku pacjentki ze zgryzem krzyżowym całkowitym. Dziecko leczono za pomocą RPE (rapid palatal expansion), maski twarzowej oraz aparatu stałego cienkołukowego górnego i dolnego. Po starannie zaplanowanej terapii pacjentka uzyskała znacznie lepszy wynik funkcjonalny i estetyczny. Leczenie ortodontyczne dzieci z zespołem Downa za pomocą aparatu stałego cienkołukowego jest możliwe u pacjentów współpracujących.

Słowa kluczowe: zespół Downa, leczenie ortodontyczne, aparat stały cienkołukowy, okres szkolny

Abstract

Down syndrome is one of the most common genetic defects. It is caused by a trisomy of the 21st chromosome. These patients have numerous orthodontically significant disorders. Malocclusions such as: open bite, crossbite and defects belonging to anterior bites associated with a hypoplastic maxilla are common. The aim of this study is to describe the case of a patient with complete crossbite. The child was treated with RPE (rapid palatal expansion), a face mask and fixed multibracket upper and lower appliances. After a carefully planned therapy, the patient achieved a much better functional and aesthetic result. Orthodontic treatment of children with Down syndrome using fixed multibracket dental appliances is possible with cooperating patients.

Key words: Down syndrome, orthodontic treatment, fixed multibracket dental appliance, school period

Gastroenterologia dziecięca

Opracowanie odpowiedzi do pytań z Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego z pediatrii

Aleksandra Janusz-Mielewczyk, Marlena Sakowska, Aleksandra Wolińska