Rys historyczny Przeglądu Pediatrycznego

Pierwszy zeszyt czasopisma „Przegląd Pediatryczny” ukazał się we wrześniu 1908 r. Zawarte w nim słowo wstępne jest przesłaniem określającym miejsce pediatrii i jej odrębność w naukach lekarskich: „Nauka o chorobach dzieci, o fizycznym i duchowym ich rozwoju [...] powinna się rozwijać w jak najbardziej sprzyjających warunkach; do tych warunków, jak to przykład innych narodów poucza, należą wzorowo urządzone zakłady dla chorych dzieci, osobne towarzystwa pedyatryczne, osobne czasopisma”. Nawiązuje także do X Zjazdu lekarzy i przyrodników polskich, na którym „objawiła się dążność do usunięcia braków czasopiśmiennictwa lekarskiego polskiego” i ujawnia inicjatora przedsięwzięcia: „wezwaniu temu czynią zadość za inicyatywą dr J. Brudzińskiego z Łodzi, nader chętnie przyjętą przez ogół, pedyatrzy polscy”.
„Przegląd Pediatryczny” był pierwszym polskim czasopismem specjalistycznym poświęconym medycynie wieku rozwojowego, a przez kilka kolejnych lat jedynym pismem tego typu wydawanym w języku słowiańskim. Dopiero trzy lata później zaczęła ukazywać się rosyjska „Pediatrija”. „Przegląd Pediatryczny” wydawany był początkowo jako kwartalnik, a od 1912 r. jako dwumiesięcznik przez Sekcję Lekarzy Pediatrów przy Łodzkim Towarzystwie Lekarskim (od 1917 r. Polskie Towarzystwo Pediatryczne – PTP). W prace redakcyjne nad pismem włączyli się wszyscy wybitniejsi pediatrzy polscy – około 98 lekarzy, a także pediatrzy z krajów sąsiednich: Litwy, Ukrainy, Rosji, Azerbejdżanu, co pozwoliło zająć czasopismu znaczące miejsce wśród wydawanych czasopism medycznych.
Pierwszymi redaktorami naczelnymi pisma byli: dr n. med. Bolesław Krysiewicz, prof. dr hab. n. med. Ksawery Lewkowicz, prof. dr hab. n. med. Jan Rudolf Raczyński, dr Ludwik Anders, dr Józef Polikarp Brudziński. W niedługim czasie grono redaktorów zredukowano do dwóch ostatnich. Pierwsze dwa roczniki czasopisma zostały wydane w Krakowie w połączeniu z „Przeglądem Lekarskim”, późniejsze w Warszawie wespół z „Gazetą Lekarską”. Do czasu pierwszej wojny światowej „Przegląd Pediatryczny” wydawany był przez 7 lat, stanowił ważny czynnik integrujący środowisko pediatryczne, doskonalący je zawodowo i inspirujący do podejmowania zadań badawczych.
Wybuch I wojny światowej zahamował na jakiś czas rozwój twórczych dokonań pediatrów polskich w zakresie działalności wydawniczej i „Przegląd Pediatryczny” i wydawnie czasopisma zostało zawieszone. W 1920 r. Zarząd Główny PTP na nadzwyczajnym posiedzeniu członków czynnych podjął decyzję o wznowieniu działalności wydawniczej – wydawaniu własnego czasopisma pt. „Pediatria Polska”. Pozostawało ono jedynym organem Zarządu Głównego PTP do 1971 r. z przerwą na okres II wojny światowej (dokładniej lata 1939-1947).
Potrzeba kształcenia pediatrów i popularyzacji tego zawodu stała się w środowisku łódzkim inspiracją do podjęcia lokalnej działalności wydawniczej. Oddział Łódzki PTP z inicjatywy prof. dra hab. n. med. Kazimierza Sroczyńskiego zaczął redagować i wydawać na użytek swoich członków kwartalnik pt. „Biuletyn Szkoleniowy”. Autorami artykułów byli pediatrzy ze środowiska akademickiego i bardziej doświadczeni lekarze pediatrzy z łódzkich szpitali regionalnych. Zarówno zespół redakcyjny, jak i autorzy artykułów traktowali pracę nad wydawaniem czasopisma w kategoriach pracy społecznej na rzecz środowiska pediatrycznego. Czasopismo miało charakter szkoleniowy i było ważnym elementem pomocniczym w kształceniu młodych lekarzy. Z czasem wydawnictwo zyskało sobie dużą popularność nie tylko wśród lekarzy Łodzi i województwa łódzkiego, ale znalazło również stałych czytelników w województwach: bydgoskim, opolskim i olsztyńskim. Stało się to dostateczną motywacją do podjęcia starań o przekształcenie kwartalnika szkoleniowego w czasopismo o zasięgu ogólnokrajowym. Główną rolę w spełnieniu tego zamiaru odegrała ówczesna Przewodnicząca Oddziału Łódzkiego PTP – prof. dr hab. n. med.  Barbara Dębiec, która wyjednała zgodę Zarządu Głównego PTP oraz Depertamentu Szkolnictwa Wyższego Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej na wydawanie nowego czasopisma o zasięgu ogólnokrajowym. Pierwszy numer reaktywowanego „Przeglądu Pediatrycznego” ukazał się w 1971 r. jako organ Zarządu Głównego PTP i Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Wydawcą został Polski Zakład Wydawnictw Lekarskich (PZWL).
Przez pierwsze lata wydawania „Przegląd Pediatryczny” zgodnie z założeniami utrzymywał profil czasopisma szkoleniowego. W kolejnych latach sukcesywnie ewoluował  w kierunku czasopisma naukowego, wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu Autorów na publikowanie prac oryginalnych. Ilustracją tej ewolucji jest ogólny bilans publikacji na przestrzeni lat 1971-2008. W okresie tym w „Przeglądzie Pediatrycznym” ukazały się łącznie 2372 publikacje, w tym: 1375 prac oryginalnych, 580 poglądowych i 417 kazuistycznych.
W latach 1971-1973 czasopismo ukazywało się jako kwartalnik, w latach 1973-2001 formułę wydawniczą zmieniono na dwumiesięcznik, by od 1991 r. powrócić do poprzedniego trybu wydawania, który utrzymywany jest do chwili obecnej. 
Wydawcą czasopisma w latach 1971-1991 był PZWL, w latach 1992-2004 czasopismo było redagowane i wydawane siłami społecznymi przez członków Oddziału Łódzkiego PTP, a w 2005 r., na mocy uchwały Zarządu Głównego PTP – przekazane zostało wydawnictwu Cornetis z Wrocławia. Oprócz wersji drukowanej czasopismo publikowane było na stronie internetowej Wydawcy (do 3/2013).
W latach 1971-1990 „Przegląd Pediatryczny” był organem Zarządu Głównego PTP i Instytutu Matki i Dziecka w  Warszawie, a od 1991 r. wyłącznie PTP. W całym okresie powojennej historii czasopisma jego Redakcja znajdowała się w Instytucie Pediatrii Szpitala Klinicznego nr 4 im. Marii Konopnickiej w Łodzi. Radę Naukową czasopisma stanowili samodzielni pracownicy naukowi, w większości profesorowie wyższych szkół medycznych w kraju, wybitni przedstawiciele środowiska pediatrycznego, uznani specjaliści z wielu dziedzin z zakresu pediatrii.
Obecnie siedziba redakcji „Przeglądu Pediatrycznego” znajduje się w Klinice Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetologii I Katedry Pediatrii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi, a funkcję redaktora naczelnego pisma pełni od 2011 r. jej kierownik – prof. dr hab. n. med. Wojciech Młynarski, który koordynuje pracami nad redakcją merytoryczną i wydawniczą „Przeglądu Pediatrycznego”.
Czasopismo „Przegląd Pediatryczny” do 2014 r. objęte było międzynarodową rejestracją w następujących bazach: Excerpta Medica/EMBASE, Index Copernicus (4,59), SCOPUS, DOAJ, EBSCO, PBL, posiadało 5 punktów według punktacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Obecnie jego profil przekształca się w kierunku czasopisma edukacyjnego, zawierającego treści praktyczne dla lekarzy pediatrów i lekarzy specjalistów zajmujących się leczeniem dzieci. 
W latach 1971-1997 „Przegląd Pediatryczny” wydawany był w formacie A5 w 2 wersjach graficznych okładki, z zachowaniem kolorystyki biało-czerwonej. Od 1997 r. czasopismo wydawane było w formacie A4, w zmienionym układzie graficznym okładki i kolorystyce biało-zielonej. Od numeru 3/2015 wydawcą „Przeglądu Pediatrycznego” jest Wydawnictwo Czelej, które nadało mu nową szatę graficzną w tonacji pomarańczowej. Zespół wydawniczy czuwa m.in. nad poprawnością językową tekstów medycznych publikowanych w czasopiśmie, opracowaniem graficznym i rozpoznawalnością pisma na wydawnicznym rynku krajowym. Czasopismo dostępne jest także w wersji on-line na portalu internetowym czasopisma: www. przegladpediatryczny.pl.
 
Na podstawie artykułu: J. Bodalski: „Przegląd Pedyatryczny” 1908 / „Przegląd Pediatryczny” 2008. „Przegląd Pediatryczny” 2008; 3(38): 175-181.