Obraz kliniczny przerzutów do skóry wybranych nowotworów narządów wewnętrznych
Clinical appearance of cutaneous metastases from internal malignancies
Katarzyna Mierzwińska, Ligia Brzezińska-Wcisło

Streszczenie:
Skóra jest stosunkowo rzadkim miejscem przerzutów nowotworów narządów wewnętrznych. Uważa się, że 2-10% wszystkich guzów skóry to przerzuty nowotworowe. Najczęstszymi ich przyczynami są raki sutka, płuca i jelita grubego. W poniższym artykule opisano obraz kliniczny z uwzględnieniem cech charakterystycznych przerzutów skórnych w zależności od ogniska pierwotnego. Ze względu na często niespecyficzną manifestację kliniczną prawidłowe rozpoznanie jest trudne do ustalenia, szczególnie w przypadkach, kiedy lokalizacja ogniska pierwotnego nie jest znana. Najczęściej opisywanymi zmianami są pojedyncze lub mnogie grudki albo guzki, jednak przerzuty mogą manifestować się w przeróżny sposób. Lokalizują się głównie w okolicach klatki piersiowej, powłok brzusznych i na skórze owłosionej głowy. Diagnostyka opiera się przede wszystkim na badaniu histopatologicznym zmian. Przerzuty skórne uważane są za objaw zaawansowania choroby nowotworowej i czynnik prognostycznie niekorzystny. Okres między wykryciem ogniska pierwotnego a pojawieniem się skórnych przerzutów wynosi średni 2-3 lata. Średni czas przeżycia chorych z przerzutami do skóry to 6,5 miesiąca.

Słowa kluczowe:  przerzuty skórne, obraz kliniczny, rak sutka, rak jelita grubego, rak płuca

Objaw Köbnera – przegląd piśmiennictwa
The Köbner phenomenon – review of the literature
Edyta Tyc-Zdrojewska, Andrzej Kaszuba, Ewa Trznadel-Grodzka

Streszczenie
Objaw Köbnera został odkryty w 1876 r. u chorego na łuszczycę. Od tego czasu opisano ponad 40 jednostek chorobowych i kilkadziesiąt czynników wywołujących to zjawisko. Patogeneza objawu Köbnera jest nieznana. W artykule przedstawiono krótki rys biograficzny Henricha Köbnera, definicję, klasyfikację oraz czynniki wywołujące objaw Köbnera.

Słowa kluczowe: objaw Köbnera, objaw izomorficzny, łuszczyca, bielactwo

 

Przegląd piśmiennictwa dotyczący podostrego skórnego tocznia
indukowanego lekami
A systemic review of drug-induced subacute cutaneous lupus erythtmatosus
G. Lowe, C. L. Henderson, R. H. Grau, C. B. Hansen, R. D. Sontheimer

Streszczenie
Pierwszy przypadek wystąpienia zmian typowych dla podostrej skórnej postaci tocznia rumieniowatego (SCLE – subacute cutaneous lupus erythematosus), z obecnością autoprzeciwciał Ro/SS-A w surowicy, które to objawy pojawiły się jako efekt niepożądany po przyjmowaniu hydrochlorotiazydu [podostry skórny toczeń rumieniowaty indukowany lekami – DI-SCLE (drug-induced subacute cutaneous lupus erythematosus)] został opisany w 1985 r. Od tego czasu okazało się, że wiele leków z różnych grup może być odpowiedzialnych za wystąpienie tego schorzenia. Leczenie DI-SCLE jest szczególnie trudne u pacjentów przyjmujących wiele leków, z których każdy może być czynnikiem sprawczym. Celem badania było dokonanie przeglądu literatury anglojęzycznej dotyczącej DI-SCLE, udzielenie odpowiedzi na często zadawane na temat tego schorzenia pytania oraz stworzenie wytycznych przydatnych klinicystom przy stawianiu diagnozy i leczeniu DI-SCLE. Dokonano przeglądu literatury (do sierpnia 2009 r. włącznie), posługując się bazą danych Medline/Pub-Med. Zebrane informacje umożliwiły następnie wyciągnięcie wniosków dotyczących przebiegu klinicznego, czynników prognostycznych oraz patogenezy DI-SCLE. Wyszukano 117 opisanych w literaturze medycznej przypadków tego schorzenia. Większość pacjentów stanowiły białe kobiety, średnia wieku wynosiła 58 lat. Okazało się, że za wywołanie objawów DI-SCLE odpowiedzialnych może być wiele leków z różnych grup, jednak szczególnie często leki przeciwnadciśnieniowe i przeciwgrzybicze. Okres od rozpoczęcia przyjmowania leku do wystąpienia objawów (okres inkubacji) różnił się znacznie między poszczególnymi klasami leków. Większość przypadków DI-SCLE ustępowało samoistnie w okresie kilku tygodni po odstawieniu sprawczego leku. Obecność przeciwciał Ro/SS-A stwierdzano u 80% pacjentów z DI-SCLE, u których badano ich poziom w surowicy; u większości pozostały one dodatnie także po odstawieniu leku. Nie obserwowano istotnych różnic w obrazie klinicznym, histopatologicznym i immunopatologii między DI-SCLE a idiopatycznym SCLE. Na podstawie zgromadzonych danych można zatem wyciągnąć wniosek, że DI-SCLE oraz idiopatyczna postać SCLE nie różnią się pod względem klinicznym, histopatologicznym i immunopatologicznym. Należy natomiast zwrócić uwagę na fakt, że DI-SCLE różni się pod względem klinicznym i immunopatologicznym od odmiany układowej tocznia indukowanego lekami (DI-SLE) oraz że trzeba je traktować jako oddzielne jednostki chorobowe.

 

Zastosowanie metronidazolu w dermatologii
The use of metronidazole in dermatology
Aleksandra Kaszuba, Andrzej Kaszuba

Streszczenie
Metronidazol jest syntetyczną pochodną nitroimidazolu o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym. Był pierwszym miejscowym lekiem zatwierdzonym do leczenia trądziku różowatego i nadal pozostaje podstawą postępowania w terapii rosacea. Do leczenia zmian zapalnych (grudki i krosty) oraz rumienia związanych z trądzikiem różowatym został zatwierdzony przez amerykańską FDA 1% miejscowy metronidazol w kremie. Ta metoda leczenia jest skuteczna, bezpieczna i dobrze tolerowana. Skuteczność miejscowego metronidazolu w leczeniu trądziku różowatego wynika zarówno z jego działania przeciwbakteryjnego, jak i przeciwzapalnego. Neutrofile uwalniają potencjalne mediatory zapalenia, łącznie z reaktywnymi związkami tlenu. Metronidazol ma działanie antyoksydacyjne. Najczęstszym działaniem niepożądanym, związanym z leczeniem, jest niewielki dyskomfort w miejscu aplikacji. Skuteczność i bezpieczeństwo miejscowego metronidazolu w skojarzeniu z doustnym antybiotykiem lub w monoterapii w utrzymaniu remisji wykazano w licznych badaniach klinicznych. Miejscowy metronidazol, podobnie jak systemowy, stosuje się ostatnio z pozytywnym efektem w wielu chorobach skóry i chorobach przenoszonych drogą płciową, takich jak hidradenitis suppurativa, łojotokowe zapalenie skóry twarzy, okołoustne zapalenie skóry, liszaj płaski skóry i błon śluzowych, przerzutowa postać choroby Leśniowskiego-Crohna, ziarniniakowe zapalenie czerwieni wargowej i sromu, rzęsistkowica i inne.

Słowa kluczowe: metronidazol miejscowy i systemowy, wskazania w dermatologii, działania niepożądane

 

Rogowiak kolczystokomórkowy: obrazy kliniczne i metody terapii
Keratoacanthoma: clinical features and therapy
Anna Matuszewska, Ligia Brzezińska-Wcisło

Streszczenie
Rogowiak kolczystokomórkowy jest guzem bardzo zróżnicowanym. To samo rozpoznanie obejmuje niegroźne pojedyncze zmiany o charakterze grudek, postacie wysiewne, mnogie, typy szerzące się obwodowo oraz rozległe zmiany stanowiące poważny problem terapeutyczny. Z tego powodu, pomimo wielu możliwości leczniczych, każde postępowanie terapeutyczne musi być dokładnie dopasowane i zaplanowane, aby uzyskać jak najlepsze efekty końcowe.

Słowa kluczowe: rogowiak kolczystokomórkowy, leczenie, cechy kliniczne

 

Gruźlica toczniowa skóry. Opis przypadku
Tuberculosis cutis luposa. Case report
Marta Malek, Hanna Ługowska-Umer, Dorota Kozicka, Jadwiga Roszkiewicz 

Streszczenie
Gruźlica skóry, podobnie jak innych narządów, nadal sprawia trudności diagnostyczne. Rozpoznanie opiera się głównie na obrazie klinicznym i histopatologicznym zmian chorobowych. Prezentujemy przypadek 51-letniej pacjentki, u której w toku diagnostyki rozpoznano gruźlicę toczniową skóry.

Słowa kluczowe: gruźlica skóry, diagnostyka, leczenie