Ciężkie skórne reakcje niepożądane zwiazane ze stosowaniem leków – etiopatogeneza, cechy kliniczne i leczenie. Cz. 2. Zespół nadwrażliwości polekowej (DiHS)/reakcja na lek z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (DRESS)
Franciszek Seneczko, Michał Seneczko
Ciężkie skórne reakcje niepożądane zwiazane ze stosowaniem leków – etiopatogeneza, cechy kliniczne i leczenie. Cz. 3. Ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP)
Michał Seneczko, Franciszek Seneczko
Zastosowanie metforminy w terapii trądziku pospolitego u pacjentek z zespołem policystycznych jajników
Paulina Szczepanik-Kułak, Dorota Krasowska
Znaczenie mikroskopii konfokalnej in vivo w codziennej praktyce deramtoonkologa
Anna Pogorzelska-Antkowiak
Trądzik izolowany w znamieniu Beckera u 17-letniego chłopca – rzadka dermatoza
Piotr Brzeziński, Monika Groszewska, Justyna Słomka, Aleksandra Kitowska, Mariana Karwan
Pułapki dermatologii – atypowy nowotwór Spitz. Szara strefa w dermatologii – czerniak czy jednak nie?
Jacek Zdybski, Dariusz Staszek
Pytania do specjalisty – dermatologia dziecięca
Mirosława Kuchciak-Brancewicz
Aktualności naukowe
Paulina Szczepanik-Kułak
Pomoc osobom dotkniętym przemocą w rozdzinie
Sylwia Kiełbasa
Warto przeczytać
Progam Edukacyjny
Franciszek Seneczko, Michał Seneczko
Ciężkie skórne reakcje niepożądane zwiazane ze stosowaniem leków – etiopatogeneza, cechy kliniczne i leczenie. Cz. 3. Ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP)
Michał Seneczko, Franciszek Seneczko
Zastosowanie metforminy w terapii trądziku pospolitego u pacjentek z zespołem policystycznych jajników
Paulina Szczepanik-Kułak, Dorota Krasowska
Znaczenie mikroskopii konfokalnej in vivo w codziennej praktyce deramtoonkologa
Anna Pogorzelska-Antkowiak
Trądzik izolowany w znamieniu Beckera u 17-letniego chłopca – rzadka dermatoza
Piotr Brzeziński, Monika Groszewska, Justyna Słomka, Aleksandra Kitowska, Mariana Karwan
Pułapki dermatologii – atypowy nowotwór Spitz. Szara strefa w dermatologii – czerniak czy jednak nie?
Jacek Zdybski, Dariusz Staszek
Pytania do specjalisty – dermatologia dziecięca
Mirosława Kuchciak-Brancewicz
Aktualności naukowe
Paulina Szczepanik-Kułak
Pomoc osobom dotkniętym przemocą w rozdzinie
Sylwia Kiełbasa
Warto przeczytać
Progam Edukacyjny
Ciężkie skórne reakcje niepożądane związane ze stosowaniem leków – etiopatogenza, cechy kliniczne i leczenie. Część 2. Zespół nadwrażliwości polekowej (DiHS)/ Reakcja na lek z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (DRESS)
Severe cutaneous adverse reactions related to the use of drugs – ethiopathogenesis, clinical features and treatment. Part 2. Drug-induced hypersensivity syndrome/drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms (DiHS/DRESS)
Franciszek Seneczko, Michał Seneczko
Streszczenie
Zespół nadwrażliwości polekowej/reakcja na lek z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (DiHS/DRESS) jest rzadką, ale ciężką, potencjalnie śmiertelną chorobą zapalną, u podłoża której leżą reakcje między lekami, wirusami oraz odpowiedzią immunologiczną. Obraz chorobowy charakteryzuje się wysypką i gorączką, powiększeniem węzłów chłonnych, zaburzeniami hematologicznymi, w tym eozynofi lią lub atypowymi limfocytami. Może także dochodzić do zaangażowania narządowego. Po wystąpieniu choroby następuje reaktywacja wirusów oraz zaburzenia narządowe na podłożu autoimmunologicznym. W pracy omówiono zespół nadwrażliwości polekowej/reakcję na lek z eozynofi lią i objawami ogólnoustrojowymi – etiologię, cechy kliniczne, rozpoznanie i leczenie.
Słowa kluczowe: reaktywacja cytomegalowirusa, zespół nadwrażliwości polekowej (DiHS), reakcja na lek z eozynofilią i objawami ogólnoustrojowymi (DRESS), limfocyty T, eozynofilia
Abstract
Drug-induced hypersensitivity syndrome/drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms (DiHS/DRESS) is a rare, but potentially fatal, infl ammatory disease that is mediated by drug, viral, and immune responses. The disease picture is characterized by rash and fever, enlarged lymph nodes, hematological disturbances including eosinophilia or atypical lymphocytes. Organ involvement may also occur. After the onset of the disease, viruses are reactivated and organ disorders due to autoimmune diseases occur. The paper discusses drug hypersensitivity syndrome/drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms – etiology, clinical features, diagnosis and treatment.
Key words: CMV reactivation, drug-induced hypersensitivity syndrome (DiHS), drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms (DRESS), T lymphocytes, eosinophilia
Ciężkie skórne reakcje niepożądane zwiazane ze stosowaniem leków – etiopatogeneza, cechy kliniczne i leczenie. Cz. 3. Ostra uogólniona osutka krostkowa (AGEP)
Severe cutaneous adverse reactions related to the use of drugs – ethiopathogenesis, clinical features and treatment. Part 3. Acute generalized exanthematous pustulosis (AGEP)
Michał Seneczko, Franciszek Seneczko
Michał Seneczko, Franciszek Seneczko
Streszczenie
Niepożądane skórne reakcje lekowe stanowią problem zdrowotny o zasięgu uniwersalnym. Większość z nich ma charakter łagodny, natomiast około 2% wykazuje przebieg ciężki z zagrożeniem życia. Do tej grupy należą głównie: zespół Stevensa-Johnsona/ toksyczna nekroliza naskórka, zespół nadwrażliwości polekowej/ reakcja na lek z eozynofilą i objawami ogólnoustrojowymi, uogólniona pęcherzowa utrwalona wysypka polekowa oraz ostra uogólniona osutka krostkowa. W pracy omówiono ostrą uogólnioną osutkę krostkową (AGEP) – jej etiologię, cechy kliniczne, rozpoznanie i leczenie.
Słowa kluczowe: niepożądane skórne reakcje lekowe, ostra uogólniona osutka krostkowa, ostra miejscowa osutka krostkowa, interleukiny, łuszczyca krostkowa
Abstract
Adverse drug skin reactions are a universal health problem. Most of them are mild, while about 2% are severe and life-threatening. This group mainly includes: Stevens-Johnson syndrome/toxic epidermal necrolysis, drug-induced hypersensivity syndrome/ drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms, generalized bullous fixed drug eruption and acute generalized exanthematous pustulosis. The paper discusses acute generalized exanthematous pustulosis (AGEP) – etiology, clinical features, diagnosis and treatment.
Key words: cutaneous drug ractions, acute generalized exanthematous pustulosis, acute localized exanthematous pustulosis adverse, interleukins, pustular psoriasis
Adverse drug skin reactions are a universal health problem. Most of them are mild, while about 2% are severe and life-threatening. This group mainly includes: Stevens-Johnson syndrome/toxic epidermal necrolysis, drug-induced hypersensivity syndrome/ drug reaction with eosinophilia and systemic symptoms, generalized bullous fixed drug eruption and acute generalized exanthematous pustulosis. The paper discusses acute generalized exanthematous pustulosis (AGEP) – etiology, clinical features, diagnosis and treatment.
Key words: cutaneous drug ractions, acute generalized exanthematous pustulosis, acute localized exanthematous pustulosis adverse, interleukins, pustular psoriasis
Zastosowanie metforminy w terapii trądziku pospolitego u pacjentek z zespołem policystycznych jajników
Use of metformin in the therapy of acne vulgaris in patients with polycystic ovary syndrome
Paulina Szczepanik-Kułak, Dorota Krasowska
Paulina Szczepanik-Kułak, Dorota Krasowska
Streszczenie
Zespół policystycznych jajników (polycystic ovary syndrome – PCOS) został po raz pierwszy przedstawiony przez Steina i Leventhala w 1935 r. Obecnie uważa się, że PCOS to często występujące, przewlekłe i dziedziczne zaburzenie o zróżnicowanym obrazie klinicznym. U podłoża choroby leżą nie do końca poznane mechanizmy. Do skórnych objawów PCOS należą: trądzik, hirsutyzm, łysienie androgenowe, rogowacenie ciemne, włókniaki miękkie, przy czym trądzik to jedna z najczęściej występujących manifestacji PCOS.
Metformina w terapii PCOS wykazuje plejotropowe działanie. Jest to lek pierwszego wyboru zarówno w przypadku profi laktyki zaburzeń gospodarki węglowodanowej, jak i rozpoznanej cukrzycy typu 2. Dotychczas wykazano, że metformina: wpływa na redukcję masy ciała, reguluje poziom androgenów, obniża rozkurczowe ciśnienie tętnicze oraz stężenia trójglicerydów, cholesterolu i frakcji lipidowych. Co więcej, metformina jako terapia dodatkowa może zwiększyć szansę na zajście w ciążę. Liczne wyniki badań klinicznych, w tym z randomizacją, potwierdzają skuteczność pochodnej biguanidu w łagodzeniu zmian trądzikowych. Ponadto, w oparciu o wyniki dostępnych doniesień, należy podkreślić, że lek może być stosowany zarówno jako monoterapia, jak i dodatkowa forma leczenia trądziku szczególnie u pacjentek z nadmierną masą ciała, chorujących na cukrzycę lub chcących zajść w ciążę.
Słowa kluczowe: zespół policystycznych jajników, metformina, trądzik pospolity
Abstract
Polycystic ovary syndrome (PCOS) was first described by Stein and Leventhal in 1935. PCOS is now considered to be a common, chronic and inherited disorder with a diverse clinical picture. There are incompletely understood mechanisms underlying the disease. Cutaneous manifestations of PCOS include acne, hirsutism, androgenetic alopecia, dark keratosis, soft fi bromas, with acne being one of the most common manifestations of PCOS.
Metformin in the treatment of PCOS has a pleiotropic effect. It is the first-choice drug both in the prevention of carbohydrate metabolism disorders and in the case of diagnosed type 2 diabetes. So far it has been shown that metformin infl uences body weight reduction, regulates androgen levels, lowers diastolic blood pressure and concentrations of triglycerides, cholesterol and lipid fractions. Furthermore, metformin as add-on therapy may increase the chance of pregnancy. Numerous results of clinical trials, including randomized trials, confirm the effectiveness of the biguanide derivative in alleviating acne lesions. Moreover, based on the results of available reports, it should be emphasized that the drug may be used both as monotherapy and as an additional form of acne treatment, especially in those patients who have excessive body weight, suffer from diabetes or wish to become pregnant.
Key words: polycystic ovary syndrome, metformin, acne vulgaris
Polycystic ovary syndrome (PCOS) was first described by Stein and Leventhal in 1935. PCOS is now considered to be a common, chronic and inherited disorder with a diverse clinical picture. There are incompletely understood mechanisms underlying the disease. Cutaneous manifestations of PCOS include acne, hirsutism, androgenetic alopecia, dark keratosis, soft fi bromas, with acne being one of the most common manifestations of PCOS.
Metformin in the treatment of PCOS has a pleiotropic effect. It is the first-choice drug both in the prevention of carbohydrate metabolism disorders and in the case of diagnosed type 2 diabetes. So far it has been shown that metformin infl uences body weight reduction, regulates androgen levels, lowers diastolic blood pressure and concentrations of triglycerides, cholesterol and lipid fractions. Furthermore, metformin as add-on therapy may increase the chance of pregnancy. Numerous results of clinical trials, including randomized trials, confirm the effectiveness of the biguanide derivative in alleviating acne lesions. Moreover, based on the results of available reports, it should be emphasized that the drug may be used both as monotherapy and as an additional form of acne treatment, especially in those patients who have excessive body weight, suffer from diabetes or wish to become pregnant.
Key words: polycystic ovary syndrome, metformin, acne vulgaris
Znaczenie mikroskopii konfokalnej in vivo w codziennej praktyce deramtoonkologa
The importance of reflectance confocal microscopy in vivo in dermato-oncologic practice
Anna Pogorzelska-Antkowiak
Anna Pogorzelska-Antkowiak
Streszczenie
Nowotwory skóry stanowią poważny problem zdrowia publicznego ze względu na bardzo częste występowanie wśród osób powyżej 50. roku życia. Diagnostyka zmian skórnych, w tym nowotworów, w dużej mierze opiera się na obserwacji klinicznej pacjenta i badaniu dermoskopowym. W ostatniej dekadzie coraz śmielej sięga się po nowoczesne i zaawansowane technologicznie metody diagnostyczne. Jedną z nich jest mikroskopia konfokalna in vivo (reflectance confocal microscopy – RCM). Metoda ta oparta jest na świetle lasera diodowego o długości 830 nm, które penetrując na głębokość maksymalną ok. 200 μm, odbija się od keratyny, melaniny i włókien tkanki łącznej, czyniąc je w uzyskanym obrazie jasnymi. Mikroskopia konfokalna in vivo wykorzystywana jest przede wszystkim do weryfikacji rozpoznania w przypadku podejrzenia nowotworu skóry – zarówno nieczerniakowych raków skóry, jak i przede wszystkim czerniaka. Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie metody mikroskopii konfokalnej in vivo i wskazania jej użyteczności w codziennej praktyce dermatoonkologa.
Słowa kluczowe: mikroskopia konfokalna in vivo, diagnostyka, raki skóry, czerniak
Abstract
Skin tumors pose a serious public health problem due to their frequent occurrence. Diagnostic process of skin lesions including cancers usually is based on clinical and dermoscopic examination. Refl ectance confocal microscopy is a modern, non-invasive diagnostic tool more popular in the last decade. This method is based on the diode laser light length of 830 nm. The mechanism of the confocal microscope is backscattering. Keratin, melanin and collagen bundles are bright contrasting with the dark background. RCM is named also a “virtual biopsy”. This diagnostic method is useful in differential diagnosis of skin tumors and inflammatory diseases. The aim of this study is to clarify the usefulness of RCM method in dermatology and oncology.
Key words: reflectance confocal microscopy, diagnostics, skin tumors, melanoma
Trądzik izolowany w znamieniu Beckera u 17-letniego chłopca – rzadka dermatoza
Acne isolated within a Becker nevus of a 17 year-old boy – rare dermatosis
Piotr Brzeziński, Monika Groszewska, Justyna Słomka, Aleksandra Kitowska, Mariana Karwan
Piotr Brzeziński, Monika Groszewska, Justyna Słomka, Aleksandra Kitowska, Mariana Karwan
Streszczenie
Znamię Beckera (ZB) jest częstym, łagodnym schorzeniem występującym znacznie częściej u młodych mężczyzn niż u kobiet. Charakteryzuje się jednostronną zmianą składającą się z nagromadzonego barwnika i nadmiernego owłosienia. Trądzik izolowany w ZB jest rzadkim zjawiskiem, które – przynajmniej częściowo – obejmuję zmianę skórną, a może mieć związek ze zwiększoną wrażliwością na androgeny w obrębie znamienia. Przedstawiamy rzadki przypadek trądziku współistniejącego ze znamieniem Beckera u 17-letniego chłopca.
Słowa kluczowe: trądzik, znamię Beckera, wrażliwość na androgeny, receptor androgenowy
Abstract
Becker nevus (BN) is a common, mild condition that occurs much more often in young men than in women. It is characterized by a one-sided lesion consisting of a hypermelanosis and hypertrichosis. Acne isolated in BN is a rare phenomenon that, at least in part, involves the skin lesion and may be associated with an increased sensitivity to androgens within the nevus. We present a rare case of acne coexisting with Becker’s birthmark in a 17-year-old boy.
Key words: acne, Becker nevus, androgen sensitivity, androgen receptor
Pułapki dermatologii – atypowy nowotwór Spitz. Szara strefa w dermatologii – czerniak czy jednak nie?
Traps of dermatology – atypical Spitz nevus. A grey area in dermatology – melanoma or not?
Jacek Zdybski, Dariusz Staszek
Jacek Zdybski, Dariusz Staszek
Streszczenie
Różnicowanie atypowych zmian barwnikowych i czerniaków pozostaje najtrudniejszym z perspektywy potencjalnych konsekwencji medycznych oraz prawnych zadań dla dermatologa
i patomorfologa. W artykule opisano rodzaje zmian barwnikowych z naciskiem na atypowe zmiany melanocytarne i czerniaka. Przedstawiono 4 trudne diagnostycznie przypadki guzów barwnikowych oraz dokonano przeglądu dostępnych obecnie na świecie metod diagnostycznych.
Słowa kluczowe: czerniak, atypowe znamię Spitz, molekularne metody diagnostyczne
Abstract
Differentiating between atypical pigmented lesion and melanoma remains the biggest challenge for dermatologist and patomorphologist in view of potential medical and medicolegal consequences.
Several types of melanocytic lesions have been described in the paper, with biggest emphasis on atypical melanocytic lesions and melanoma. Three diagnostically challenging melanocytic tumours have been presented and currently available diagnostic tools have been reviewed.
Key words: melanoma, atypical Spitz naevus, molecular diagnostic tools
DERMATOLOGIA DZIECIĘCA – pytania i odpowiedzi
Mirosława Kuchciak-Brancewicz
Streszczenie
Najczęstszą postacią wszawicy spotykaną u małych dzieci jest wszawica głowowa. Możliwa jest także wszawica rzęs. Ze względu na lokalizację nie poddaje się ona typowej dla wszawicy głowowej terapii. Wszawicę rzęs można jednak zwalczyć, zatykając płucotchawki pasożyta maściami.
Zanokcica to zapalenie proksymalnych i/lub bocznych obrąbków naskórka paliczka dystalnego. Wyróżnia się zanokcicę ostrą (wirusową i bakteryjną) oraz przewlekłą (drożdżakową). W przypadku zanokcicy bakteryjnej zaleca się wykonanie badania bakteriologicznego.
Liszaj twardzinowy jest przewlekłą chorobą zapalną występującą w różnej lokalizacji. Jedną z nich jest srom. Tworzy się w różnym wieku, także u małych dziewczynek. Okolice te są niedostępne do wglądu przez samo dziecko i dlatego mamy obowiązek ich oglądania przy badaniu małych pacjentek. Także matki dziewczynek powinny wykonywać oględziny raz na kwartał. W ten sposób można rozpoznać chorobę we wczesnym stadium i szybko rozpocząć leczenie celowane.
Wśród chorób dermatologicznych obserwowanych w poszczególnych okresach rozwojowych u dzieci przedszkolnych dość często występuje wyprysk kontaktowy rąk z podrażnienia. Wymaga on różnicowania z kilkoma jednostkami chorobowymi i łagodnego leczenia oraz odstawienia czynnika drażniącego.
W trakcie mycia lub kąpieli dochodzi do częściowego uszkodzenia/rozpuszczenia/wypłukania płaszcza wodno-lipidowego skóry niemowlęcia. W miarę parowania wody po kąpieli z górnych części warstwy rogowej w obrębie tej warstwy powstaje gradient stężeń wody. Jest on bezpośrednim powodem odczuwania napięcia skóry po myciu i wyzwala odruch drapania. Po kąpieli zaleca się delikatne osuszanie i emolientację skóry dziecka.
Słowa kluczowe: dzieci, wszawica rzęs, zanokcica, liszaj twardzinowy sromu, wyprysk kontaktowy z podrażnienia, kąpiel dzieci
Abstract
The most common form of head lice found in young children is head lice. Lice infestation can also happen. Due to its location, it does not undergo the therapy typical of head lice. However, lash infestation can be combated by blocking the lungs of the parasite with ointments.
Paronychia is an infl ammation of the proximal and/or lateral margins of the epidermis of the distal phalanx. There are acute (viral and bacterial) and chronic (yeast) foot rot. In the case of bacterial foot rot, a bacteriological examination is recommended.
Lichen sclerosus is a chronic infl ammatory disease that occurs in various locations. One of them is the vulva. It occurs at diff erent ages, also in little girls. These areas are inaccessible to the child himself, and therefore we are obliged to view the intimate areas when examining girls. Also, mothers of little girls should perform the visual inspection once a quarter. In this way, the disease can be diagnosed at an early stage and targeted treatment can be started early.
Among the dermatological diseases encountered in particular developmental periods, contact eczema of the hands due to irritation occurs quite often in preschool children. It requires differentiation with several diseases and requires mild treatment and discontinuation of the irritating factor.
During washing/bathing, the water-lipid coat of the baby’s skin is partially damaged/dissolved/rinsed. As water evaporates from the upper parts of the stratum corneum after bathing, a water concentration gradient is formed within this layer. It is a direct cause of skin tension after washing and triggers the scratching reflex. After bathing, it is recommended to gently dry and emollient the skin.
Key words: children, eyelash lice, paronychia, vulvar lichen, contact eczema with irritation, children’s bath