Mezenchymalne komórki macierzyste w dermatologii.
Część 1. Choroby autoimmunologiczne
Mesenchymal stem cells in dermatology. Part 1. Autoimmune diseases
Franciszek Seneczko

Streszczenie
Komórki macierzyste pochodzenia szpikowego są stosowane głównie w leczeniu chorób hematologicznych. Aktualnie wzrasta również zainteresowanie wymienionymi komórkami do celów leczenia chorób niehematologicznych, w tym wielu chorób dermatologicznych. W pracy dokonano przeglądu wyników badań eksperymentalnych i klinicznych dotyczących prób leczenia mezenchymalnymi komórkami macierzystymi chorób autoimmunologicznych: tocznia rumieniowatego układowego, twardziny układowej, zespołu Sjögrena i zapalenia skórno-mięśniowego.
Słowa kluczowe: mezenchymalne komórki macierzyste, toczeń rumieniowaty układowy, twardzina układowa, zespół Sjögrena, zapalenie skórno-mięśniowe

Abstract
Myeloid stem cells are mainly used in the treatment of hematological diseases. Currently, interest in these cells is also growing for the purpose of treating non-hematological diseases, including many dermatological diseases. The paper reviews the results of experimental and clinical studies on attempts to treat mesenchymal stem cells of autoimmune diseases: systemic lupus erythematosus, systemic sclerosis, Sjögren’s syndrome and dermatomyositis.
Key words: mesenchymal stem cells, systemic lupus erythematosus, systemic sclerosis, Sjögren’s syndrome, dermatomyositis

Zespoły autozapalne w dermatologii – część 1
Autoinflammatory syndromes in dermatology – part 1
Katarzyna Tomaszewska, Agnieszka Wojciechowska, Joanna Krzysiek, Aleksandra Kobusiewicz, Jan Czarnecki, Anna Zalewska-Janowska, Andrzej Kaszuba

Streszczenie
Zespoły autozapalne charakteryzują się nieprawidłową aktywacją nieswoistej odpowiedzi immunologicznej (innate immune system). Choroby autozapalne przebiegają z nawracającymi atakami gorączki i zapalenia wielonarządowego, które może przyjmować również manifestacje skórne. Rozpoznanie skórnych cech tych zespołów może pomóc w szybkiej diagnozie i wczesnym leczeniu, jest to kluczowe dla jakości życia i przeżycia pacjentów. W tej części pracy zostaną omówione skórne manifestacje dziedzicznych zespołów okresowej gorączki oraz okresowych zespołów chorobowych związanych z kriopiryną.
Słowa kluczowe: zespoły autozapalne, manifestacje skórne, dziedziczne zespoły okresowej gorączki, okresowe zespoły chorobowe związane z kriopiryną

Abstract
Autoinflammatory syndromes are characterised by inappropriate activation of innate immune system. Autoinflammatory diseases run a course with recurrent outbreaks of fever and multisystemic inflammation, however, the skin may also be aff ected by a variety of inflammatory manifestations. Recognizing the cutaneous features of these syndromes will aid for prompt diagnosis and early treatment that is of key importance for the quality of life and survival of the aff ected patients. In this paper, we focus on the skin manifestations of periodic fever syndromes and cryopirin-associated periodic syndromes.
Key words: autoinflammatory syndromes, cutaneous manifestations, hereditary periodic fever syndromes, cryopyrin-associated periodic syndromes

Zaburzenia w obrębie narządu paznokciowego u osób starszych
Disorders of the nail apparatus in the elderly
Marta Szymoniak-Lipska, Adriana Polańska, Paulina Cieplewicz, Zygmunt Adamski, Ryszard Żaba, Aleksandra Dańczak-Pazdrowska

Streszczenie
Starzenie się i związane z nim zmiany dotyczą całego organizmu, w tym także narządu paznokciowego. Z upływem lat paznokcie, szczególnie stóp, stają się grubsze, twardsze i bardziej kruche. W miarę starzenia się wzrasta częstość występowania takich zaburzeń jak: szponowatość paznokci (onychogryphosis), przerost paznokci (onychauxis), rozszczepienie płytki paznokciowej (onychoschisis), podłużne wyżłobienia na powierzchni paznokci (onychorrhexis), nagniotek podpaznokciowy (onychoclavus), wrastanie paznokci (onychocryptosis). Częściej występują także zakażenia, zwłaszcza grzybicze, krwotoki podpaznokciowe, krwotoki linearne i nowotwory aparatu paznokciowego. Powyższy przegląd najczęstszych stanów chorobowych narządów paznokciowych spotykanych w wieku podeszłym zwraca uwagę na ich różnorodną symptomatologię i wskazuje, że zmiany chorobowe obserwowane w paznokciach nie mogą być traktowane tylko jako problem kosmetyczny. Regularna ocena narządu paznokciowego daje możliwość szybkiego zidentyfi kowania czynnika sprawczego i wdrożenia leczenia.
Słowa kluczowe: aparat paznokciowy u osób starszych, zaburzenia paznokci, zaburzenia aparatu paznokciowego

Abstract
Aging and related changes affect the entire organism, including the nail apparatus. Over the years nails, especially the feet nails, become thicker, harder and more fragile. As aging increases the incidence of such disorders as nails resembling claws (onychogryphosis), hypertrophy of the nails (onychauxis), splitting of the nail plate (onychoschisis), longitudinal grooves on the surface of nails (onychorrhexis), sub-corneous corn (onychoclavus), ingrowth of nails (onychocryptosis). Also more frequent are infections, especially fungal infections, subungual hemorrhages, linear haemorrhages and neoplasms of the nail apparatus. The presented overview of the most common pathological conditions of the nail apparatus encountered in old age draws attention to their various symptomatology and indicates that the lesions observed in the nails can not be treated only as a cosmetic problem. Regular assessment of the nail apparatus gives the opportunity to quickly identify the causative factor and implement the treatment.
Key words: nail apparatus in elderly, nail disorders, nail apparatus disorders

Larwaterapia – naturalna metoda leczenia ran przewlekłych
Larvaltherapy – as a natural treatment method of chronic wounds
Magdalena Korzycka, Anna Malewska-Woźniak, Katarzyna Gerke, Zygmunt Adamski

Streszczenie
Niegojące się rany przewlekłe są olbrzymim interdyscyplinarnym problemem we współczesnej medycynie. Z uwagi na wzrastającą liczbę zachorowań na takie choroby jak cukrzyca, otyłość, choroby naczyń krwionośnych, które zaburzają proces gojenia, problem ten będzie się stale powiększał. Larwaterapia (maggot debridement therapy – MDT) jest naturalną, alternatywną metodą leczenia ran przewlekłych. Terapia larwami odbywa się według trzech głównych mechanizmów – oczyszczania rany przez usunięcie martwej, zakażonej tkanki (debridement), odkażania rany oraz pobudzania jej gojenia. Usuwanie zainfekowanej tkanki odbywa się przez wydzielane enzymy trawienne, m.in. proteazy serynowe oraz deoksyrybonukleazy. Larwy wydzielają całe spektrum substancji antybakteryjnych działających zarówno na bakterie Gram dodatnie i Gram ujemne, jak i na grzyby, np. lucifensin, lucifensin II, lucimycin. Pobudzenie gojenia ran odbywa się głównie przez aktywację proliferacji fi broblastów oraz angiogenezy. MDT w 2004 r. została zaakceptowana przez FDA do leczenia owrzodzeń. Larwy używane w terapii są dezynfekowane oraz umieszczane w specjalnych opatrunkach. Dostępna jest całodobowa dostawa kurierska zamówionych opatrunków, ponieważ larwy są bardzo wrażliwe na problemy związane z transportem. Larwaterapia jest alternatywną, bezpieczną metodą leczenia ran przewlekłych.
Słowa kluczowe: larwaterapia, MDT, rany przewlekłe

Abstract
Nonhealing chronic wound are a huge interdyscyplinary problem in medicine nowadays. Due to increasing incidence of conditions that impede wound healing, such as diabetes, obesity and vascular disorders the problem that will only escalate. Larvaltherapy is a natural, alternative treatment of chronic wounds. Medicinal maggots is based on three major mechanisms of action on wounds debridement (cleaning of debris), disinfection, and hastened wound healing. Removal of infected tissue is carried out by secreted digestive enzymes such as serine proteases and deoxyribonuclease. Maggots secreates different antibacterial substances which have an inhibitory effect on both Gram-positive and Gram negative bacteria and have a antifungal bioactivity such as lucifensin, lucifensin II, lucimycin. Maggot stimulates the proliferation of fibroblasts and increases angiogenesis. In 2004, the Food and Drug Administration approved medicalgrade maggots for the treatment of chronic wounds. The medical maggots are disinfected and placed in dressings. Overnight courier services have made it relatively simple to deliver the highly perishable maggots. MDT is an alternative,: relatively safe treatment method of chronic wounds.
Key words: relatively safe treatment method of chronic wounds, larvaltherapy, MDT, chronic wounds


Frakcyjny laser ablacyjny CO2 w leczeniu atroficznych blizn potrądzikowych
Ablative fractional CO2 laser for the treatment of atrophic acne scars
Agata Pakla-Misiur, Marcelina Grochowiec, Igor Bednarski, Aleksandra Lesiak

Streszczenie
Trądzik zwyczajny jest jedną z najczęstszych chorób skóry, w której rozwój zmian zapalnych często prowadzi do powstania atroficznych blizn nadających skórze zniekształconego, szpecącego wyglądu. Aktualnie dostępnych jest wiele metod leczenia blizn, z których najskuteczniejszą, według licznych badań, jest frakcyjny laser ablacyjny CO2. Laser ten w wyniku wywołania zjawiska frakcyjnej fototermolizy w skórze uruchamia mechanizmy regeneracji skóry, zwiększa produkcję miofibroblastów i kwasu hialuronowego. Działania niepożądane w wyniku laseroterapii laserem CO2 występują rzadko i należy je odróżnić od przemijających zmian pojawiających się po zabiegu, do których zaliczamy ból, rumień i złuszczanie skóry. Frakcyjny laser ablacyjny CO2 może wyznaczyć nowy algorytm leczenia atroficznych blizn potrądzikowych w XXI w.
Słowa kluczowe: trądzik zwyczajny, blizny atroficzne, frakcyjny laser ablacyjny CO2, leczenie blizn, blizny w kształcie sopla lodu

Abstract
Acne is one of the most common skin diseases in which the development of inflammatory changes often leads to atrophic scars that give the skin a distorted, disfiguring look. Currently, there are many methods of scar treatment, the most eff ective of which, according to numerous studies, is an ablative fractional CO2 laser. This laser as a result of the triggering of the phototermolysis in the skin, activates the mechanisms of skin regeneration, increases the production of myofibroblasts and hyaluronic acid. Side effects occurring as a result of laser CO2 laser therapy are rare and should be distinguished from transient lesions occurring after exertions, which include pain, erythema and exfoliation of the skin. The ablative fractional CO2 laser can determine a new algorithm for treating atrophic acne scars in the 21st century.
Key words: acne vulgaris, atrophic scars, ablative fractional CO2 laser, scar treatment, icepick scars

Trychodynia u 76-letniej pacjentki
Trichodynia in a 76-year-old female patient
Piotr Brzeziński, Anna Możarowska, Lorenzo Martini

Streszczenie
Trychodynia charakteryzuje się bólem, dyskomfortem i/lub parestezją w rejonie skóry głowy lub włosów. W wywiadzie często współistnieją choroby psychiczne. W pracy przedstawiliśmy 76-letnią kobietę z depresją, przerzedzeniem włosów oraz z bólem włosów i skóry głowy. Ból występował podczas czesania włosów oraz ich dotykania. Objawom towarzyszyło pieczenie skóry głowy i uczucie gorąca. Zastosowaliśmy propranolol w dawce 10 mg, co zaowocowało poprawą kliniczną. Trychodynia jest często spotykanym objawem u pacjentów z rozlanym łysieniem, a depresja może odgrywać ważną rolę w etiologii tej jednostki chorobowej.
Słowa kluczowe: trychodynia, propranolol, łysienie telogenowe, ból włosów

Abstract
Trichodynia refers to pain, discomfort, and/or paresthesia in the skin of the scalp or the hair. There may be an associated psychologic comorbidity. We presented a 76-year-old female with depression, thinning hair and with pain in hair and scalp while combing the hair, when touching of hair. Symptoms were accompanied burning of the scalp and feeling hot. We used propranolol 10 mg with resulted in clinical improvement. Trichodynia is a commonly encountered symptom in patients with diff use alopecia, and depression may play an important role in its aetiology.
Key words: trichodynia, propranolol, telogen effl uvium, hair pain, telogen alopecia

 

Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi
Mirosława Kuchciak-Brancewicz

Streszczenie
Dość często w okresie noszenia przez dzieci pieluchomajtek rozwija się drożdżakowe pieluszkowe zapalenie skóry. Jest ono wynikiem nadkażenia kontaktowego pieluszkowego zapalenia albo dysbakteriozy spowodowanej antybiotykoterapią. Przy nadkażeniu zwykle wystarcza miejscowe leczenie przeciwzapalne i przeciwgrzybicze, w przypadku dysbakteriozy wskazane jest dodatkowe leczenie doustnymi preparatami przeciwdrożdżakowymi. W naszych warunkach klimatycznych najczęściej spotykamy się z ukąszeniem przez komary, meszki, kleszcze, pchły i pluskwy. Większość ukąszeń spotyka się w sezonie wiosenno-jesiennym co wiąże się z cyklem rozwojowym owadów. Ale i w okresie zimowym spotykamy się z odczynami spowodowanym przez owady: pchły, pluskwy i pająki. Kontaktowy wyprysk alergiczny zależny jest od IV mechanizmu alergicznego. Ekspozycja na substancje silnie uczulające powoduje powstanie wykwitów skórnych w ciągu ok. tygodnia. Szczególne nasilenie zmian obserwuje się w miejscu naniesienia lub przylegania czynnika uczulającego, ale zmiany mogą się szybko rozprzestrzeniać na całą powierzchnię ciała. W leczeniu stosuje się zazwyczaj miejscowe kortykosteroidy, niekiedy podaje się je ogólnie. W przebiegu zaburzeń emocjonalnych i różnych stanów kompulsywnych, na skutek występowania bardzo nasilonego świądu dochodzi do uporczywego drapania i powstania zmian liszaja prostego przewlekłego. Typowa lokalizacja i obraz kliniczny w większości przypadków pozwalają ustalić rozpoznanie i zastosować właściwe leczenie. W nielicznych przypadkach zaleca się badanie histopatologiczne. W leczeniu stosuje się miejscowo silne preparaty kortykosteroidowe, ogólnie leki przeciwhistaminowe II generacji i leki uspokajające. Zaleca się też poradnictwo psychologiczne.
Słowa kluczowe: pieluszkowe zapalenie skóry, drożdżaki, odczyny po ukąszeniu, kontaktowy wyprysk alergiczny, liszaj przewlekły

Abstract
Quite often, when children wear diaper pants, diaper dermatitis develops. It is the result of superinfection of contact dermatitis or dysbacteriosis caused by antibiotic therapy. Local anti-inflammatory and antibacterial treatment is usually suffi cient when secondary infection appears, in the case of dysbacteriosis an additional treatment with oral antifungal treatment is recommended. The most common bites, in our climate, are caused by mosquitos, flies, ticks, fleas and bedbugs. Most bites appear in the spring and autumn which is associated with the insect’s development cycle. Also in the winter time we meet with the reactions caused by insects such as fleas, bedbugs and spiders. Allergic contact dermatitis is caused in 4th allergic mechanism. Skin eruptions caused by the exposure to highly sensitizing substances evolve within a week. Lesions are observed at the site of application or adhesion of the sensitizing agent, but may spread rapidly to the entire body surface. Topical corticosteroids are usually used in the treatment, sometimes oral corticosteroids are administered. Lesions of chronic lichen simplex occur in the course of emotional distress and various compulsive habits associated with severe pruritus, followed by persistent scratching. The typical location and clinical features in most  cases allow to establish the right diagnosis and apply appropriate treatment. In rare cases, histopathological examination is recommended. Topical corticosteroid, 2nd generation of antihistamines and sedatives are used in the treatment. Psychological counseling is also recommended.
Key words: diaper dermatitis, candidiasis, bites allergic reaction, contact dermatitis, chronic lichen simplex

Odstąpienie od wykonywania czynności zawodowych przez lekarza z uwagi na agresywne zachowanie pacjenta
Rafał Patryn