Choroby skóry wywoływane patogenami przenoszonymi przez kleszcze. Część 2. Riketsje
Skin diseases caused by pathogens transmitted by ticks. Part 2. Rickettsia
Franciszek Seneczko
Dylematy terapeutyczne w leczeniu łuszczycy owłosionej skóry głowy
Therapeutic diffi culties of scalp psoriasis
Marta Samborska, Katarzyna Adamczyk, Dominika Wcisło-Dziadecka, Ligia Brzezińska-Wcisło
Rola nadwrażliwości na nikiel w etiopatogenezie przewlekłej pokrzywki
The role of nickel hypersensitivity in chronic urticaria etiopathogenesis
Ewa Wygonowska, Agnieszka Owczarczyk-Saczonek, Waldemar Placek
Wybrane choroby skóry związane ze sportem
Selected skin diseases related to sport
Agnieszka Honisz, Olga Grygierzec, Piotr Kapica, Agata Kłosowicz, Ligia Brzezińska-Wcisło
Na skraju dermatologii i psychiatrii – o onychotillomanii
Onychotillomania – a fi ne line between psychiatry and dermatology
Paulina Szczepanik-Kułak
Ziarniniaki typu ciała obcego po mezoterapii – opis przypadku, leczenie plazmowym światłem FSL
Kyrle’s disease – a case report
Joanna Krzysiek, Katarzyna Tomaszewska, Katarzyna Płużańska-Srebrzyńska, Małgorzata Dominiak, Aleksandra Kobusiewicz, Andrzej Kaszuba
Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi
Mirosława Kuchciak-Brancewicz
Przedstawienie odpowiedzialności zawodowej lekarza, cz. 2
Rafał Patryn
Skin diseases caused by pathogens transmitted by ticks. Part 2. Rickettsia
Franciszek Seneczko
Dylematy terapeutyczne w leczeniu łuszczycy owłosionej skóry głowy
Therapeutic diffi culties of scalp psoriasis
Marta Samborska, Katarzyna Adamczyk, Dominika Wcisło-Dziadecka, Ligia Brzezińska-Wcisło
Rola nadwrażliwości na nikiel w etiopatogenezie przewlekłej pokrzywki
The role of nickel hypersensitivity in chronic urticaria etiopathogenesis
Ewa Wygonowska, Agnieszka Owczarczyk-Saczonek, Waldemar Placek
Wybrane choroby skóry związane ze sportem
Selected skin diseases related to sport
Agnieszka Honisz, Olga Grygierzec, Piotr Kapica, Agata Kłosowicz, Ligia Brzezińska-Wcisło
Na skraju dermatologii i psychiatrii – o onychotillomanii
Onychotillomania – a fi ne line between psychiatry and dermatology
Paulina Szczepanik-Kułak
Ziarniniaki typu ciała obcego po mezoterapii – opis przypadku, leczenie plazmowym światłem FSL
Kyrle’s disease – a case report
Joanna Krzysiek, Katarzyna Tomaszewska, Katarzyna Płużańska-Srebrzyńska, Małgorzata Dominiak, Aleksandra Kobusiewicz, Andrzej Kaszuba
Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi
Mirosława Kuchciak-Brancewicz
Przedstawienie odpowiedzialności zawodowej lekarza, cz. 2
Rafał Patryn
Choroby skóry wyłowywane patogenami przenoszonymi przez kleszcze. Część 2. Riketsje
Skin diseases caused by pathogens transmitted by ticks. Part 2. Rickettsia
Franciszek Seneczko
Streszczenie
Kleszcze zasiedlają różne ekosystemy wielu regionów świata. Należą do pasożytów zewnętrznych żywiących się krwią ssaków i ptaków, niekiedy również gadów i płazów. W ich cyklu rozwojowym występują kolejno cztery etapy: jaja, larwy, nimfy oraz osobniki dorosłe. W procesie pobierania krwi od gospodarzy mogą ulegać zakażeniu i w następstwie stać się rezerwuarem patogenu, ale również jego wektorem – wobec bakterii, riketsji, wirusów, pierwotniaków, chlamydii, mykoplazm, a także nicieni. W poprzedniej publikacji dokonano przeglądu aktualnego piśmiennictwa dotyczącego głównych chorób skóry o podłożu bakteryjnym. Niniejsza studium dotyczy roli wektorowej kleszczy w stosunku do riketsji, ze szczególnym uwzględnieniem gorączki plamistej.
Słowa kluczowe: riketsje, kleszcze, wektory, riketsjozy, gorączka plamista
Abstract
Ticks inhabit different ecosystems of many regions of the world. They are exterior parasites which feed on the blood of mammals, birds, sometimes also reptiles and amphibia. In development cycle there are four stages: eggs, larvas, nymphs and adult individuals. In process of drinking blood they may get infected and become the reservoir of the germ vector – toward bacteria, rickettsia, viruses, protozoa, chlamydia, mycoplasma and nematodes. In the previous publication the up-to-date literature about the main bacterial skin diseases reviewed. In this present publication the vector role of ticks towards the rickettsia with special regard to spotted fever has been discussed.
Key words: rickettsia, ticks, vectors, rickettsiosis, spotted fever
Dylematy terapeutyczne w leczeniu łuszczycy owłosionej skóry głowy
Therapeutic difficulties of scalp psoriasis
Marta Samborska, Katarzyna Adamczyk, Dominika Wcisło-Dziadecka, Ligia Brzezińska-Wcisło
Streszczenie
Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą dotykającą ok. 2-3% populacji na całym świecie.
Owłosiona skóra głowy stanowi jedną z najpowszechniejszych lokalizacji wykwitów chorobowych. W terapii łuszczycy owłosionej skóry głowy stosuje się preparaty zewnętrzne, leczenie systemowe lub połączenie obu tych metod w zależności od nasilenia zmian skórnych. U pacjentów z ciężką lub oporną postacią choroby stosuje się leczenie biologiczne. Odpowiedni dobór terapii zwiększa szansę na sukces terapeutyczny, a tym samym na poprawę jakości życia pacjenta.
Słowa kluczowe: łuszczyca skóry głowy, dylematy terapeutyczne, jakość życia
Abstract
Psoriasis is a chronic, infl ammatory disease aff ecting about 2-3% of the population around the world. Hairy head skin is one of the most common location of disease outbreaks. The psoriatic treatment of scalp psoriasis is based on the use of external preparations, systemic treatment or a combination of both methods depending on the severity of skin lesions. In patients with severe or refractory disease, biological treatment is used. The right choice of therapy increases the chance for therapeutic success and increase the quality of life of the patient.
Key words: scalp psoriasis, therapeutic difficulties, quality of life
Rola nadwrażliwości na nikiel w etiopatogenezie przewlekłej pokrzywki
The role of nickel hypersensitivity in chronic urticaria etiopathogenesis
Ewa Wygonowska, Agnieszka Owczarczyk-Saczonek, Waldemar Placek
Streszczenie
Pokrzywka przewlekła może być prowokowana przez wiele różnych czynników. Niektóre badania sugerują, że nadwrażliwość na nikiel może odgrywać znaczącą rolę w tej chorobie. W ciągu ostatnich 10 lat przeanalizowano 242 chorych na pokrzywkę przewlekłą diagnozowanych w Katedrze i Klinice Dermatologii Miejskiego Szpitala Zespolonego w Olsztynie. Szczególną uwagę zwrócono na rolę testów płatkowych, zwłaszcza na nadwrażliwość na nikiel.
Analiza obejmowała – oprócz szczegółowego wywiadu (dotyczącego przyjmowanych leków, chorób współtowarzyszących i możliwych czynników zaostrzających) – szeroki zakres badań laboratoryjnych, testów alergicznych i prób fizykalnych. U części pacjentów przeprowadzono próby z własną surowicą oraz doustny test z aspiryną. Testy płatkowe przeprowadzone były z 31 alergenami u 206 pacjentów. Do testów wykorzystano standardowy zestaw testów płatkowych – Europejska Seria Podstawowa Seria S-1000. Dodatnie na przynajmniej jeden alergen wyniki testów uzyskano u 104 osób (ok. 50,49%). Najczęstszym alergenem był nikiel: dodatni wynik testu uzyskano u 50 osób (24,5% badanych pacjentów). U 26 osób nie znaleziono innych możliwych czynników sprawczych oprócz dodatnich testów płatkowych. W tym dodatni test na nikiel miało 8 osób. Testy płatkowe, które używane są do wykrywania alergii kontaktowej, mogą być pomocne w poszukiwaniu czynników etiologicznych pokrzywki przewlekłej. Najczęstszym alergenem wśród pacjentów z pokrzywką przewleką jest nikiel.
Słowa kluczowe: pokrzywka przewlekła, testy płatkowe, nikiel
Abstract
Chronic urticaria may be caused by a number of diff erent factors. Some studies suggest that hypersensitivity to nickel may play an important role in this disease. We analysed 242 individuals with CU who has been diagnosed in Dermatological Department in Olsztyn for last ten years. A special attention was paid to patch tests results, particularly to nickel hypersensitivity. Apart from detailed medical history (drugs taken, concomitant diseases and possible exacerbating factors), the analysis included a wide range of laboratory tests as well as allergy and provocation tests. Some patients had the tests with their autologous serum and oral aspirin test. Patch tests included 31 allergens and were performed in 206 patients. Standard patch tests kit (European Baseline Series -S-10000) was used. 104 individuals (50,49%) had a positive result for at least one allergen. The most common allergen was nickel – 50 patients (24,5%) had a positive result. 26 patients didn’t have other possible causing factors, except for positive patch tests. 8 patients had a positive results for nickel. Patch tests which are used for detecting contact allergy can be helpful in fi nding etiological factors of chronic urticaria. The most common allergens among patients with chronic urticaria is nickel.
Key words: chronic urticaria, patch test, nickel
Wybrane choroby skóry związane ze sportem
Selected skin diseases related to sport
Agnieszka Honisz, Olga Grygierzec, Piotr Kapica, Agata Kłosowicz, Ligia Brzezińska-Wcisło
Streszczenie
Aktywność fizyczna jest częścią naszego życia i formą spędzania wolnego czasu. W związku z rozwojem nowych dyscyplin sportowych wzrasta liczba osób uprawiających sport – zarówno amatorów, jak i zawodowców. Każda z nich niesie ryzyko otarć, skaleczeń czy upadków i mimo pozytywnego wpływu aktywności fizycznej na nasze ciało i zdrowie może dojść do niekorzystnych skutków ubocznych. U sportowców zdarzają się różnorodne dermatozy będące wynikiem nie tylko urazu, ale także źle dopasowanego stroju czy sprzętu. Często schorzenia skóry, takie jak atopia, uczulenia, mogą ulegać zaostrzeniu w wyniku nadmiernej aktywności fizycznej, co zniechęca chorych do dalszego wysiłku fizycznego. Intensywny trening może indukować różne dermatozy, nie tylko o etiologii infekcyjnej, ale także wywoływane przez czynniki środowiskowe czy mechaniczne. U osób aktywnych fizycznie ważna jest higiena oraz pielęgnacja skóry, a także korzystanie z odzieży sportowej, która jest przewiewna, ułatwia regulację temperatury ciała czy odprowadza nadmiar ciepła i wilgoci. Należy jednak pamiętać, że mając problemy skórne, do aktywności fizycznej należy podchodzić z rozsądkiem przez odpowiednie dostosowanie intensywności wysiłku do aktualnego stanu swojego zdrowia. Sport jest bardzo ważnym aspektem zarówno zdrowia fizycznego, jak i psychicznego w związku z uwalnianiem endorfin, czyli hormonów szczęścia obniżających poziom stresu, który także może być jednym z wielu czynników indukujących czy zaostrzających różne dermatozy. W poniższym artykule przedstawiono kilka wybranych dermatoz, które mogą wykazywać związek z sportem.
Słowa kluczowe: podrażnienie, infekcja, czynniki środowiskowe, czynniki mechaniczne, alergia
Abstract
Physical activity is part of our life and a form of spending free time. Due to the development of new sports, the number of people practicing sports, both amateur and professional, is increasing.Each sport discipline carries the risk of abrasions, cuts or falls, and despite benefi cial eff ects on our body and health may lead to adverse side eff ects.The skin is a barrier between the external and internal environment, in athletes there are various dermatoses resulting not only from injury but also ill-fi tting outfi t or equipment.Skin diseases such as atopy, allergies may often get worse by excessive physical activity, which discourages patients to futures exercise.Intensive physically eff ort can induce diff erent dermatoses, not only about infectious etiology but also induced by environmental or mechanical factors. For physically active people, hygiene and skin care are important, as well as using sports clothing which is breathable, facilitates the regulation of body temperature, and removes excess heat and moisture.It should be remembered, that having skin problems for physical activity, with common sense by adjusting the intensity of the eff ort to the state of health, should be approached.Sport is a very important aspect of both physical and mental health, in connection with the release of endorphins – hormones of happiness which stress reduce, which can also be one of many factors inducing or exacerbating various dermatoses. This article presents some selected dermatoses that may show a relationship with sport.
Key words: irritation, infection, environmental factors, mechanical factors, allergy
Na skraju dermatologii i psychiatrii - o onychotillomanii
Onychotillomania – a fine line between psychiatry and dermatology
Paulina Szczepanik-Kułak
Streszczenie
Onychotillomania, czyli patologiczne skubanie paznokci, po raz pierwszy została opisana w 1934 r. przez Jana Alkiewicza. Obecnie jednak wciąż niewiele wiadomo na temat tego zaburzenia. Z pewnością jest to wynikiem słabego rozpowszechnienia wiedzy na jego temat w społeczeństwie, zwraca się bowiem uwagę na niewielką liczbę opisanych przypadków klinicznych onychotillomanii i wynikające z tego niedoszacowanie stopnia zasięgu choroby. Na podstawie dostępnego piśmiennictwa bez trudu można wyciągnąć wnioski, że onychotillomania należy do grupy chorób z pogranicza dermatologii i psychiatrii. Obecnie opisuje się ją jako zaburzenie nerwicowe dotyczące paznokci, wiążące się ze znacznym samouszkadzaniem płytek paznokciowych zarówno palców rąk i stóp poprzez ich skubanie i odrywanie. Pacjent dokonuje tego przy pomocy rąk własnych lub − co jest częściej wymieniane w dostępnych publikacjach naukowych − urządzeń mechanicznych, takich jak wykałaczki, pilniki, nożyczki, pęsety. Podkreśla się, że onychotillomania stanowi zwykle dość łagodny i niebudzący niepokoju problem estetyczny. Natomiast źródłem niepokoju o stan i rokowanie chorego są zazwyczaj towarzyszące jej zaburzenia psychiatryczne, nieraz zagrażające życiu. Istnieje wówczas potrzeba natychmiastowego skierowania pacjentana specjalistyczne leczenie szpitalne. Bardzo istotne w praktyce lekarza dermatologa jest to, że chorzy często w nieuzasadnionej obawie nie mówią wprost o swoich problemach, ukrywając przyczynę zmian obserwowanych klinicznie. Niejednokrotnie rozpoczynają swoje zmagania z chorobą, odwiedzając gabinet lekarza chorób skóry w celu uzyskania porady, choć doskonale zdają sobie sprawę z odmiennej etiologii swoich problemów. Dlatego szczegółowo przeprowadzony wywiad chorobowy w połączeniu z dokładną analizą histopatologiczną i dermatoskopową – jeśli są wymagane – pozwala na ustalenie prawidłowego rozpoznania oraz dobór odpowiedniego postępowania terapeutycznego.
Słowa kluczowe: onychotillomania, choroby paznokci, patologiczne skubanie paznokci, powtarzające się zachowania dotyczące ciała, terapia behawioralna
Abstract
Onychotillomania is a disorder in which excessive and neurotic picking at the nails unit occurs. It was Jan Alkiewicz who reported it as fi rst in 1934, however the disease still remains poorly understood and underreported. It is considered as uncommon, but the true incidence is yet unknown as there is only one known study to determine the prevalence of onychotillomania. Defi nitively it is a psychodermatosis as this is proven by many publications. Its defi nition has changed over last years and nowadays it is described as self-infl icted disorder in which patients destroy their own nails of both hands and feet. This can be done by the use of either their own fi ngers and fi ngernails or with using some special tools like toothpicks, scissors, pincers. Furthermore it should be outlined that even though onychotillomania is rather a mild, aesthetic problem, it can also be associated with many underlying, sometimes life - threating, psychiatric disorders. That is why this disease is a challenge to dermatologists who should always at fi rst ascertain the underlying psychopathology to choose the best way of management. Sometimes the medications are not needed as a simple referral to the psychiatric ward is enough. What is more, patients are afraid of a judge and they do not admit themselves to self-injuring. They start treatment of their nail disorders with visiting a dermatologist although they are aware of their psychiatric concerns. That is why the most important thing to remember is that the psychiatric evaluation is necessary for reaching an accurate prognosis as well as histopathological assessment and dermoscopy are often required to ascertain the proper diagnosis and further management.
Key words: onychotillomania, nail diseases, excessive picking at the nails, body focused repetitive behaviours, behavioral therapy
Ziarniniaki typu ciała obcego po mezoterapii - opis przypadku, leczenie plazmowym światłem FSL
Kyrle’s disease – a case report
Joanna Krzysiek, Katarzyna Tomaszewska, Katarzyna Płużańska-Srebrzyńska, Małgorzata Dominiak, Aleksandra Kobusiewicz, Andrzej Kaszuba
Streszczenie
W przeciągu ostatnich dwóch dekad medycyna estetyczna stała się bardzo popularna. Wzrost liczby wykonywanych zabiegów niesie ze sobą większe ryzyko wystąpienia powikłań miejscowych lub ogólnych. Działanie zgodnie z zasadami bezpieczeństwa, stosowanie preparatów wysokiej jakości, wiedza o stanie zdrowia pacjenta oraz doświadczenie osoby wykonującej zabieg mogą zminimalizować te niepożądane reakcje. Istotne jest posiadanie umiejętności i wiedzy na temat postępowania w takich sytuacjach. Niniejszy artykuł przedstawia przypadek 54-letniej pacjentki z miejscowym powikłaniem po zastosowaniu mezoterapii leczona niestandardową metodą fototerapii.
Słowa kluczowe: plazma FSL, powikłania po zabiegach estetycznych, guzki zapalne, fototerapia
Abstract
Over the last decades aesthetic medicine has become very popular. The increase in number of treatment performed brings a greater risk of occurrence of local and generalized side effects. Acting in accordance with principles of patient safety, the use of high-quality materials, knowledge about the patient’s health and the general experience the person performing the procedure can minimize this danger. Moreover, it is important to have skills in dealing with such cases. This article presents a case of 54-year-old female with local complications after mesotherapy treated with non-standard method of phototherapy.
Key words: plasma FSL, side eff ects in aesthetic procedures, nodules, phototherapy
Dermatologia dziecięca - pytania i odpowiedzi
Mirosława Kuchciak-Brancewicz
Streszczenie
Ziarniniak obrączkowaty jest częstym schorzeniem zapalnym skóry i tkanki podskórnej. Rozpoznanie ustalamy na podstawie obrazu klinicznego. Pacjenci nie wymagają wykonania biopsji. W leczeniu stosowane są najczęściej miejscowe kortykosteroidy i krioterapia. Ziarniniak naczyniowy jest szybko powiększającym się, łagodnym guzem naczyniowym. Zmiana pojawia się nagle i wykazuje tendencję do krwawienia. Metody lecznicze są różne, ale obarczone możliwością powikłań. Alternatywna nieinwazyjna metoda polega na aplikacji imikwimodu. Naczyniaki wczesnodziecięce charakteryzują się proliferacją śródbłonka i gwałtownym poporodowym wzrostem, po którym następuje inwolucja. Są jednak sytuacje, w których istnieją wskazania do ich leczenia. Metod leczniczych jest wiele, ostatnio najczęściej polecana jest terapia propranololem. Wśród malformacji naczyniowych popularne są plamy łososiowe. Nie wymagają one leczenia, a przestaną być widoczne z chwilą osiągnięcia przez dziecko dojrzałości histologicznej skóry.
Słowa kluczowe: ziarniniak obrączkowaty, ziarniniak naczyniowy, naczyniak wczesnodziecięcy
Abstract
Granuloma annulare is a frequent infl ammatory disease of the skin and subcutaneous tissue. The diagnosis is based on clinical picture. Patients do not require biopsy. Topical corticosteroids and cryotherapy are used in the treatment. Pyogenic granuloma is a rapidly growing benign vascular tumour. Skin lesions appears suddenly and tend to bleed. A variety if therapeutic methods exist, which may complicate. An alternative, non-invasive method involves imiquimod application. Infantile hemangiomas are characterized by endothelial proliferation and rapid postnatal growth followed by involution. However, there are situations in which it should be treated. Among the therapeutic methods there are many, the most recently recommended method of treatment with propranolol. Salmon patches are common among vascular malformations. They do not require treatment and won’t be visible when the child has reached the histological maturity of the skin.
Keywords: granuloma annulare, angioma, infantile hemangioma
Przedstawienie odpowiedzialności zawodowej lekarza, cz. 2
Rafał Patryn