Wybrane zmiany skórne u pacjentów po przeszczepach narządów lub tkanek
Chosen skin lesions in organ transplant recipients
Karolina Wodok, Ligia Brzezińska-Wcisło

Streszczenie
Aktualnie transplantacje są powszechną metodą leczenia skrajnych niewydolności narządów.
Przewlekłe przyjmowanie leków immunosupresyjnych predysponuje biorców przeszczepów do różnego typu zmian skórnych. Spektrum zmian w obrębie skóry i błon śluzowych jest bardzo szerokie. Najczęstszymi powikłaniami są zmiany polekowe oraz defekty kosmetyczne występujące u niemal wszystkich pacjentów. Wiele z nich powodowanych jest bezpośrednią toksycznością leków immunosupresyjnych, głównie glikokortykosteroidów oraz cyklosporyny. Efekty ich działania są zależne od dawki i czasu terapii. Wysokie dawki leków immunosupresyjnych sprawiają, że biorcy przeszczepów są bardziej narażeni na różnego typu zakażenia. Infekcje skórne spotykane są nawet u 83% pacjentów. Brodawki i kłykciny są najczęstszymi z infekcji wirusowych i mogą predysponować do rozwinięcia się nieczerniakowych nowotworów skóry. Zakażenia grzybicze i bakteryjne są relatywnie niegroźne, ale głębokie oportunistyczne infekcje grzybicze czy martwicze zapalenie powięzi, zazwyczaj wywoływane przez wiele bakterii, są schorzeniami zagrażającymi życiu. Chorobę przeszczep przeciwko gospodarzowi spotyka się niemal wyłącznie po przeszczepie allogenicznych komórek macierzystych lub szpiku kostnego. GVHD jest jednym z głównych powikłań w tej grupie pacjentów, wiąże się z obniżeniem jakości życia oraz odpowiada za znaczną część pozabiegowej chorobowości i umieralności. Zmiany skórne u biorców przeszczepów stanowią istotny problem w związku z możliwymi powikłaniami oraz obniżeniem jakości życia. Leczenie tych zaburzeń często wymaga współpracy dermatologów i transplantologów oraz modyfikacji terapii immunosupresyjnej