Podłoże immunologiczne u pacjentów z bielactwem nabytym
The immunologic basis in patients with vitiligo
Marta Pastuszka, Magdalena Kozłowska, Joanna Krzysiek, Mariusz Skrzypczyk,
Andrzej Kaszuba
Zależności między obiektywnymi i subiektywnymi wskaźnikami nasilenia łuszczycy pospolitej. Część I: Mężczyźni
The relationships between objective and subjective indexes of severity of psoriasis
- Part I: Men
Wojciech Bienias, Anna Szewczyk, Katarzyna Tabara, Magdalena Oszukowska,
Joanna Krzysiek, Marta Pastuszka, Janusz Śmigielski, Andrzej Kaszuba
Polifenole w dermatologii. Część 2. Wybrane choroby skóry
Polyphenols in dermatology. Part 2. Some chosen skin diseases
Franciszek Seneczko
Leczenie neuralgii popółpaścowej w świetle aktualnych wytycznych
Treatment of postherpetic neuralgia according to the current guidelines
Agnieszka Bożek, Adam Reich
Rola preparatów jednoskładnikowych w leczeniu trądziku pospolitego
The role of monocomponent formulations in the treatment of acne vulgaris
Marta Pastuszka, Andrzej Kaszuba
Oparte na dowodach naukowych aktualne postępowanie lecznicze w łysieniu androgenowym
Tłumaczenie artykułu: Androgenetic alopecia: an evidence-based treatment update
Supenya Varothai, Wilma F. Bergfeld
Opis przypadków zastosowania siary bydlęcej w dermatologii w Klinice Dermatologii i Wenerologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Use of bovine colostrum in dermatology in the Department of Dermatology and Venerology of Poznan
Marta Pukacka, Piotr Pukacki, Ryszard Żaba, Zygmunt Adamski, Bożena Mrozewicz
Wrodzona erytrodermia ichtiotyczna niepęcherzowa – opis przypadku
Nonbullous congenital ichthyosiform erythroderma – case report
Joanna Krzysiek, Zofia Gerlicz-Kowalczuk, Wojciech Bienias, Marta Pastuszka,
Agnieszka Wojciechowska, Andrzej Kaszuba
Dermatologia dziecięca – pytania i odpowiedzi
Mirosława Kuchciak-Brancewicz
Zgoda pacjenta na udzielenie świadczenia zdrowotnego. Prezentacja teorii i orzecznictwa
Rafał Patryn
Program edukacyjny – Dermatologia Praktyczna
Podłoże immunologiczne u pacjentów z bielactwem nabytym
The immunologic basis in patients with vitiligo
Marta Pastuszka, Magdalena Kozłowska, Joanna Krzysiek, Mariusz Skrzypczyk, Andrzej Kaszuba
Streszczenie
Powstało kilka teorii próbujących wyjaśnić istotę procesu chorobowego bielactwa, np. teoria autoimmunologiczna (obecnie najpopularniejsza i najlepiej udokumentowana), która zakłada, że do uszkodzenia melanocytów dochodzi na drodze immunologicznej, za czym przemawia częste współistnienie bielactwa z innymi chorobami autoimmunologicznymi oraz występowanie w surowicy pacjentów różnego typu autoprzeciwciał. Celem pracy była ocena częstości współwystępowania chorób autoimmunologicznych [autoimmunologicznego zapalenia tarczycy, cukrzycy insulinozależnej, choroby Addisona, niedokrwistości złośliwej, łysienia plackowatego, atopowego zapalenia skóry, łuszczycy zwyczajnej lub stawowej, zapalenia jelit oraz tocznia rumieniowatego układowego i autoimmunologicznego zespołu wielogruczołowego typu I (APS-I)] u pacjentów z bielactwem nabytym.
Słowa kluczowe: bielactwo, cytokiny, autoprzeciwciała
Zależności między obiektywnymi i subiektywnymi wskaźnikami nasilenia łuszczycy pospolitej. Część I: Mężczyźni
The relationships between objective and subjective indexes of severity of psoriasis Part I: Men
Wojciech Bienias, Anna Szewczyk, Katarzyna Tabara, Magdalena Oszukowska, Joanna Krzysiek, Marta Pastuszka,
Janusz Śmigielski, Andrzej Kaszuba
Janusz Śmigielski, Andrzej Kaszuba
Streszczenie
Łuszczyca pospolita to przewlekła choroba, która dotyka ok. 3% populacji. Obecność zmian łuszczycowych znacząco wpływa na psychikę pacjenta i powoduje znaczne obniżenie jakości życia. Do oceny nasilenia łuszczycy pospolitej stosuje się wskaźniki obiektywne – BSA (body surface area) i PASI (psoriasis area severity index) – oraz subiektywne – DLQI (dermatology life quality index). Celem pracy było określenie wzajemnych zależności pomiędzy wskaźnikami oceny nasilenia łuszczycy u mężczyzn hospitalizowanych w Klinice Dermatologii, Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej w latach 2013-2014. Analiza korelacji parametrów BSA, PASI i DLQI wykazała istotną statystycznie korelację dodatnią (p < 0,001, p < 0,01) wszystkich badanych parametrów, tzn. wraz ze wzrostem parametru BSA występuje wzrost parametru PASI (q = 0,93) oraz wzrost parametru DLQI (q = 0,40), podobnie wraz ze wzrostem parametru PASI występuje wzrost parametru DLQI (q = 0,36). Wyniki powyższego badania potwierdzają wpływ zmian łuszczycowych na obniżenie jakości życia pacjentów oraz uzasadniają zwrócenie szczególnej uwagi na mężczyzn ze znacznym klinicznym nasileniem łuszczycy.
Słowa kluczowe: łuszczyca, nasilenie, wskaźniki, jakość życia, korelacja
Polifenole w dermatologii. Część 2. Wybrane choroby skóry
Polyphenols in dermatology. Part 2. Some chosen skin diseases
Franciszek Seneczko
Streszczenie
Spośród licznie reprezentowanych w świecie roślinnym fi tozwiązków, zwanych również metabolitami wtórnymi, szczególną rolę przypisuje się polifenolom. Są one zaliczane do składników prozdrowotnych. Poza olejkami eterycznymi polifenole wykazują wysoką aktywność biologiczną, szczególnie w zakresie zapobiegania i leczenia chorób, w których patogenezie istotne znaczenie przypisuje się stresowi oksydacyjnemu. Dyskutowana jest również rola polifenoli w leczeniu chorób dermatologicznych, m.in. takich jak trądzik pospolity, niektóre choroby o etiologii wirusowej, grzybiczej, przebarwienia skóry oraz łysienie. W pracy dokonano przeglądu aktualnego piśmiennictwa tematycznego.
Słowa kluczowe: trądzik pospolity, brodawki płciowe, grzybice, zakażenia HSV, zakażenia HIV, przebarwienia skóry, łysienie, polifenole, EGCG, zielona herbata
Leczenie neuralgii popółpaścowej w świetle aktualnych wytycznych
Treatment of postherpetic neuralgia according to the current guidelines
Agnieszka Bożek, Adam Reich
Streszczenie
Neuralgia popółpaścowa (postherpetic neuralgia – PHN) jest najczęstszym powikłaniem półpaśca i nierzadkim bólem neuropatycznym spowodowanym infekcją. Dotyczy około 5-20% chorych, którzy przebyli półpasiec. Ryzyko wystąpienia PHN wyraźnie wzrasta z wiekiem. Według definicji jest to ból utrzymujący się powyżej 3 miesięcy od zachorowania na półpasiec, zlokalizowany w obrębie dermatomów objętych zakażeniem wirusowym. Może mieć charakter bólu ciągłego lub napadowego. Jego etiologia nie jest do końca poznana. Czynniki ryzyka wystąpienia PHN to m.in.: starszy wiek, płeć żeńska, ciężki przebieg półpaśca, stany niedoboru odporności. Według najnowszych rekomendacji leki pierwszego wyboru stosowane w leczeniu PHN to trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki przeciwdrgawkowe: gabapentyna i pregabalina oraz 5% lidokaina w plastrach. Do leków drugiego rzutu, stosowanych w przypadku nieskuteczności lub nietolerancji leków pierwszego wyboru, należą opioidy oraz 8% kapsaicyna w kremie.
Słowa kluczowe: półpasiec, terapia, ból neuropatyczny
Rola preparatów jednoskładnikowych w leczeniu trądziku pospolitego
The role of monocomponent formulations in the treatment of acne vulgaris
Marta Pastuszka, Andrzej Kaszuba
Streszczenie
Trądzik pospolity jest bardzo częstą chorobą gruczołów łojowych dotyczącą głównie ludzi młodych. U większości pacjentów (85%) ma łagodny bądź umiarkowany przebieg poddający się kuracji miejscowej. W terapii trądziku bardzo często wykorzystuje się preparaty jednoskładnikowe (antybiotyki, nadtlenek benzoilu, retinoidy), które stosuje się w tzw. terapii naprzemiennej. Takie postępowanie zapewnia optymalną skuteczność i jest stosunkowo dobrze tolerowane. Pozwala ponadto, co jest bardzo istotne w obecnych czasach, zminimalizować ryzyko rozwoju antybiotykooporności. W niniejszym artykule omówiono najczęściej stosowane preparaty jednoskładnikowe, ich wpływ na zjawiska patogenetyczne w trądziku oraz bezpieczeństwo i objawy niepożądane po ich stosowaniu.
Słowa kluczowe: trądzik, preparaty jednoskładnikowe, nadtlenek benzoilu, erytromycyna, klindamycyna
Oparte na dowodach naukowych aktualne postępowanie lecznicze w łysieniu androgenowym
Tłumaczenie artykułu: Androgenetic alopecia: an evidence-based treatment update
Supenya Varothai, Wilma F. Bergfeld
Streszczenie
Tło. Łysienie androgenowe (AGA) jest jednym z najczęstszych przewlekłych schorzeń spotykanych przez dermatologów na całym świecie. Charakteryzuje się postępującą utratą włosów, zwłaszcza na owłosionej skórze głowy. Wyróżnia się męski i żeński typ łysienia, jednak u obu płci najbardziej zajęty jest wierzchołek skóry głowy. Pierwsze objawy łysienia często pojawiają się w okresie dojrzewania, co wpływa na samoocenę i jakość życia osób dotkniętych chorobą. W przeciwieństwie do dużej częstości występowania AGA możliwe opcje terapeutyczne są ograniczone. Uzupełnieniem ograniczonego leczenia farmakologicznego są liczne leki dostępne bez recepty, uważane za skuteczne w hamowaniu
wypadania włosów w AGA.
Cel pracy. Celem niniejszego artykułu jest przegląd opublikowanych zarówno medycznych, jak i niemedycznych metod leczenia AGA u kobiet i mężczyzn w oparciu o dowody naukowe według American College of Physicians. W bazach danych MEDLINE, EMBASE i Cochrane Library przeszukiwano przeglądy systematyczne, randomizowane badania, badania otwarte, opisy przypadków oraz istotne badania dotyczące leczenia AGA u kobiet i mężczyzn. Odpowiednie artykuły sklasyfikowano według stopnia i poziomu wiarygodności.
Wyniki. Doustny finasteryd oraz roztwór minoksydylu do stosowania miejscowego są najlepszymi metodami leczenia AGA u mężczyzn pod względem skuteczności, jak i bezpieczeństwa. Najbardziej efektywną i bezpieczną metodą leczenia u kobiet z AGA wydaje się miejscowo używany roztwór minoksydylu. Niektóre powszechnie stosowane formy terapii nieuznane przez FDA, tj. doustne i miejscowe leki hormonalne, odpowiadają wyższemu poziomowi jakości dowodów. Chirurgiczna transplantacja pojedynczych mieszków włosowych jest alternatywną formą leczenia, jeśli środki zachowawcze okażą się nieskuteczne. Jednak wyniki leczenia tą metodą są zróżnicowane.
Ograniczenia. Niektóre artykuły, szczególnie te, które są związane z promowaniem tradycyjnych ziół na porost włosów, są publikowane w nieangielskojęzycznych czasopismach.
Wnioski. Ocena jakości dowodów z aktualnych publikacji wskazuje, że finasteryd w postaci leku podawany doustnie (przeznaczony jedynie dla mężczyzn) oraz minoksydyl stosowany miejscowo (dla mężczyzn i kobiet) dają najlepsze wyniki leczenia AGA.
Opis przypadków zastosowania siary bydlęcej w dermatologii w Klinice Dermatologii i Wenerologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
Use of bovine colostrum in dermatology in the Department of Dermatology and Venerology of Poznan
Marta Pukacka, Piotr Pukacki, Ryszard Żaba, Zygmunt Adamski, Bożena Mrozewicz
Streszczenie
Siara to mleko produkowane przez komórki nabłonkowe gruczołu sutkowego ssaków bezpośrednio po porodzie. Wydzielana jest do 5 dni po porodzie, następnie skład mleka ulega zmianie wraz ze zmianą zapotrzebowania na składniki odżywcze i budulcowe oseska. Siara stanowi źródło cennych składników niezbędnych do prawidłowego rozwoju ssaków. W jej skład wchodzą białka, węglowodany, tłuszcze oraz witaminy, minerały, oligosacharydy, czynniki wzrostu. Kluczową rolę odgrywają cząsteczki biologicznie aktywne, zwłaszcza białka uczestniczące w procesie odporności, tj. immunoglobuliny, cytokiny, czynniki wzrostu, białka ostrej fazy, białka o właściwościach przeciwbakteryjnych oraz przeciwwirusowych. Na przestrzeni ostatnich lat siara bydlęca (colostrum bovinum) znalazła zastosowanie w leczeniu wielu jednostek chorobowych, w tym chorób skóry. Colostrum bovinum, dzięki obecności w nim aktywnych biologicznie czynników, wpływa pozytywnie na proces gojenia. W artykule prezentujemy opis przypadków zastosowania siary bydlęcej w dermatologii u pacjentów z Kliniki Dermatologii i Wenerologii w Poznaniu.
Słowa kluczowe: bioaktywne białka, siara, laktoferyna, immunoglobuliny
Wrodzona erytrodermia ichtiotyczna niepęcherzowa – opis przypadku
Nonbullous congenital ichthyosiform erythroderma – case report
Joanna Krzysiek, Zofia Gerlicz-Kowalczuk, Wojciech Bienias, Marta Pastuszka, Agnieszka Wojciechowska, Andrzej Kaszuba
Streszczenie
Wrodzona erytrodermia ichtiotyczna niepęcherzowa jest to rzadka postać rybiej łuski dziedziczona autosomalnie recesywnie. Charakteryzuje się uogólnioną erytrodermią stopnia silnego do łagodnego z drobną jasną lub szarą łuską. Zmiany są uogólnione z zajęciem okolic pachwinowych, pachowych, dołów łokciowych i podkolanowych. W okresie noworodkowym nasilona suchość skóry oraz rogowacenie w okolicy twarzy powodują sztywność naskórka i wywinięcie powiek oraz warg przypominające „pyszczek rybi”. W lżejszej postaci dziecko od urodzenia wykazuje uogólniony rumień ze złuszczaniem o typie rybiej łuski. W piśmiennictwie często są opisywane przypadki dzieci chorujących na rybią łuskę. Prezentujemy przypadek wrodzonej erytrodermii ichtiotycznej niepęcherzowej u dorosłego pacjenta zakwalifikowanego do leczenia doustną acytretyną w dawce 20 mg/dobę.
Słowa kluczowe: niepęcherzowa wrodzona erytrodermia ichtiotyczna, rybia łuska, dziedziczenie autosomalne recesywne
