Choroba bostońska
Mirosława Kuchciak-Brancewicz, Wojciech Bienias, Andrzej Kaszuba
Hand, foot and mouth disease
 
Streszczenie:
Wysypki na skórze i błonach śluzowych są bardzo charakterystycznym objawem zakażenia enterowirusowego. Często występują łącznie z innymi zmianami narządowymi. Wśród wielu zespołów typowych jest choroba bostońska. W klimacie umiarkowanym występuje w okresie letnio-jesiennym, często w postaci epidemii, głównie u dzieci, i jest leczona przez pediatrów, lekarzy chorób zakaźnych i dermatologów.
 
Po okresie prodromalnym (niecharakterystycznym) pojawiają się pęcherzyki w jamie ustnej, a następnie na skórze bardzo charakterystyczne podłużne (owalne lub eliptyczne), szare pęcherzyki na rumieniowym podłożu, umiejscowione głównie na dłoniach i stopach. Trudności diagnostyczne mogą istnieć, gdy zmiany dotyczą wyłącznie jamy ustnej lub wyłącznie skóry. Choroba przebiega zwykle bez powikłań i wymaga tylko leczenia objawowego.
 
Słowa kluczowe: choroba bostońska, zapalenie gardła, wysypka pęcherzykowa, gorączka, ręce i stopy

Świerzb – epidemiologia, obraz kliniczny i leczenie 

Scabies – epidemiology, clinical picture and treatment
Sebastian Uczniak, Kamila Uczniak, Magdalena Kozłowska, Andrzej Kaszuba

Streszczenie:
Świerzb – pasożytnicza choroba skóry przenoszona drogą kontaktów bezpośrednich – stanowi nadal poważny problem epidemiologiczny. Szacuje się, że na świecie choruje około 300 milionów osób. Przypadki klasyczne zwykle nie budzą wątpliwości diagnostycznych. Nietypowe postacie świerzbu często są zbyt późno rozpoznawane i leczone, co sprzyja szerzeniu się choroby. Prawidłowo stosowane skuteczne leki nie tylko szybko łagodzą dolegliwości, ale również ograniczają ryzyko przenoszenia się zakażenia na inne osoby i zmniejszają prawdopodobieństwo wystąpienia endemii.

Słowa kluczowe: świerzb, epidemiologia, leczenie, permetryna

Udział inhibitorów proteaz serynowych w leczeniu atopowego zapalenia skóry i alergicznego nieżytu nosa
The role of serine-protease inhibitors in therapy of atopic dermatitis and allergic rhinitis
Magdalena Kręgiel, Marta Matych, Anna Moskal, Marcin Noweta, Anna Ograczyk, Andrzej Kaszuba

Streszczenie:
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą, zapalną dermatozą, która często współwystępuje z astmą, alergicznym zapaleniem błony śluzowej nosa i/lub spojówek. Objawami przedmiotowymi są charakterystyczne zmiany skórne o typowej lokalizacji zależnej od wieku. Wykwitom zapalnym towarzyszy świąd będący jednym z najistotniejszych przyczyn obniżenia jakości życia pacjentów dotkniętych tą jednostką chorobową. Wieloczynnikowa etiopatogeneza AZS nie jest do końca poznana. W artykule omówiono rolę proteaz serynowych i receptorów aktywowanych przez proteazy (protease-activated receptor – PAR) w rozwoju chorób atopowych oraz potencjalne znaczenie inhibitorów proteaz serynowych w leczeniu uzupełniającym atopowego zapalenia skóry oraz alergicznego nieżytu nosa.

Słowa kluczowe: AZS, alergiczny nieżyt nosa, owomukoid, owoinhibitor, inhibitory proteaz serynowych, receptory PAR

Łuszczyca wieku dziecięcego
Childhood psoriasis
Anna Baran, Iwona Flisiak

Streszczenie:
Łuszczyca wieku dziecięcego różni się od łuszczycy występującej u osób dorosłych nieco odmiennym obrazem klinicznym, który zmienia się wraz z dorastaniem dziecka. Różnice dotyczą również epidemiologii, możliwości terapeutycznych, długotrwałych efektów klinicznych oraz wpływu na psychikę. Łuszczyca stanowi 4% wszystkich dermatoz obserwowanych do 16. roku życia. W 10-12% przypadków zaczyna się przed 10. rokiem życia, w 6,5% przed 5. r.ż., a u 2% ujawnia się przed 2. r.ż. Wczesne pojawienie się zmian łuszczycowych rokuje niekorzystnie, ponieważ w przyszłości jej przebieg jest zazwyczaj ciężki. U małych dzieci łuszczyca może sprawiać trudności diagnostyczne i terapeutyczne, które są szczególnie częste w przypadku wyłącznej lokalizacji na skórze owłosionej głowy i w okolicy pieluszkowej. Łuszczyca wieku dziecięcego ma zazwyczaj przebieg łagodny i leczenie miejscowe jest wystarczające. W ciężkich postaciach choroby wskazana jest terapia ogólna. Wybór właściwej metody leczenia u dzieci powinien być dostosowany indywidualnie, m.in. do wieku pacjenta, rozległości i lokalizacji zmian chorobowych, jak również bezpieczeństwa oraz dostępności leczenia.

Słowa kluczowe: łuszczyca u dzieci, epidemiologia, zmiany skórne, diagnostyka różnicowa, leczenie

Alergia czy nietolerancja histaminy – podobieństwo kliniczne odmiennych typów nadwrażliwości pokarmowej
Allergy or histamine intolerance – the clinical similarity of different types of food
hypersensitivity
Mirosława Gałęcka, Patrycja Szachta

Streszczenie:
Stosunkowo niedawno odkrytym typem nadwrażliwości pokarmowej jest nietolerancja aminy biogennej – histaminy. Histamina jest wytwarzana fizjologicznie w ludzkim organizmie oraz przyjmowana z żywnością. O nietolerancji histaminy mówimy, gdy ilość opisywanej aminy w organizmie przekroczy próg tolerancji. Wynika to najczęściej ze zmniejszenia ilości bądź aktywności enzymu rozkładającego histaminę – oksydazy diaminowej (diamine oxidase – DAO), przy jednoczesnej wysokiej zawartości histaminy spożywanej w pokarmach. Objawy nietolerancji histaminy są zróżnicowane i mogą występować z różnym nasileniem, aż do sytuacji zagrożenia życia (wstrząs anafilaktyczny). Do typowych objawów zaliczamy wodnisty katar lub zaczerwienienie i świąd skóry, przypominające reakcję alergiczną. Równie często opisywana nadwrażliwość objawia się migrenami, zaburzeniami rytmu serca, bolesnymi menstruacjami, pokrzywką oraz dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego (biegunka, bóle brzucha). Objawy nietolerancji histaminy u pacjenta wyzwala nie tylko spożycie pokarmów bogatych w aminę, ale również inhibitorów DAO bądź stymulatorów produkcji aminy. Są to przede wszystkim produkty przetworzone, przeznaczone do dłuższego przechowywania i dojrzewające, podsuszane wędliny, sery, ryby i owoce morza oraz wybrane owoce i warzywa. Bogatym źródłem histaminy są napoje alkoholowe, szczególnie czerwone wino. Zdiagnozowanie nietolerancji histaminy jest trudne, gdyż towarzyszące jej reakcje sugerują występowanie alergii pokarmowej. Osoba nietolerująca histaminy musi stosować się do wytycznych niskohistaminowej diety eliminacyjnej bądź przyjmować suplementy diety zawierające egzogenną oksydazę diaminową, uzupełniając tym samym niedobory enzymatyczne w organizmie.

Słowa kluczowe: nietolerancja, histamina, oksydaza diaminowa, DAO

Reactive arthritis – two diff erent case reports
Anca Chiriac, Caius Solovan, Doina Mihaila, Anca E. Chiriac, Liliana Foia, Codrina Ancuta, Piotr Brzezinski

Abstract
Reactive arthritis (ReA) is classifi ed as an autoimmune condition that includes a classic triad
of symptoms, conjunctivitis, urethritis and aseptic peripheral arthritis (Reiter’s syndrome), occurring in young males within one month of a primary urogenital or gastrointestinal infection. Hereby, we describe from the dermatological point of view two cases: the first one,
a patient with a seronegative polyarthritis receiving specific immunosuppressive treatment with lefl unomide and sulfasalazine, which evolved to a spondyloarthritis; the secondo one, a classic reactive arthritis diagnosed based on the oculo-urethro-synovial triangle.

Key words: reactive arthritis, Reiter syndrome, circinate balanitis

Rola grzybów Malassezia w postaci szyjnej atopowego zapalenia skóry
The role of Malassezia in atopic dermatitis affecting the neck
Piotr Brzeziński, Anca Chirac

Streszczenie:
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą, nawracającą chorobą skóry, często pojawiającą się w ciągu 1. roku życia i dotyczy do 20% dzieci, z których większość wyrasta z choroby w ciągu kilku lat. Częstość występowania AZS w populacji dorosłych szacuje się na 2-9%. Drożdżaki Malassezia zostały opisane w przez Guého i wsp. w 1996 roku. Dotychczas badania podstawowe i kliniczne udowodniły etiologiczne powiązanie między Malassezia, łupieżem pstrym a sepsą u noworodków i osób z obniżoną odpornością. Wykazano ścisły związek pomiędzy skórą i IgE Malassezia w wiązaniu alergenów w AZS. IgE-zależne uczulenie może nie być jeszcze widoczne u niemowląt lub małych dzieci, ale rozwija się wraz z wiekiem. Funkcja bariery naskórkowej w AZS jest osłabiona, a skóra uboga w peptydy przeciwbakteryjne, takie jak defensyny. Różne mikroorganizmy są więc w stanie kolonizować skórę i powodować wtórne infekcje. IgE alergeny zidentyfikowano u M. sympodialis, M. furfur oraz ostatnio u M. globosa. M. globosa jest najczęściej występującym gatunkiem na ludzkiej skórze. Klinicznie alergię na Malassezia można podejrzewać u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry i zmianami skórnymi na głowie i szyi. Drożdżaki Malassezia stymulują keratynocyty do produkcji różnych cytokin, w sposób zależny od gatunku. W artykule zaprezentowano przypadek 22-letniej kobiety z atopowym zapaleniem skóry i zmianami zlokalizowanymi na szyi.

Słowa kluczowe: atopowe zapalenie skóry, Malassezia, bariera naskórkowa, alergeny

Pokrzywka barwnikowa – opis przypadku
Urticaria pigmentosa – case report
Monika Kucharczyk, Grażyna Madej

Streszczenie:
Mastocytoza należy do rzadkiej grupy chorób, charakteryzującej się nieprawidłową proliferacją oraz nagromadzeniem mastocytów w skórze i/lub innych organach, jak: szpik kostny, wątroba, śledziona czy węzły chłonne. Patogeneza choroby nie jest całkowicie wyjaśniona. Obecnie pod uwagę bierze się interakcję pomiędzy czynnikiem wzrostu komórek pnia SCF (Stem Cell Factor) a jego receptorem c-kit związanym z kinazą tyrozynową KIT (Tyrosine Kinase). Charakterystyczne objawy związane są z infiltracją narządów oraz uwalnianiem madiatorów z komórek tucznych. Pokrzywka barwnikowa jest najczęstszą postacią mastocytozy skóry. Typowe objawy to czerwono-brązowe plamki i grudki. Choroba wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia reakcji anafilaktycznej w następstwie masywnej i nagłej degranulacji mastocytów. Praca przedstawia przypadek 69-letniej pacjentki z typowymi zmianami skórnymi: dodatnim objawem Dariera, podwyższonym poziomem tryptazy mastocytowej oraz w biopsji skóry zwiększoną liczbą komórek tucznych. Każde rozpoznanie skórnej mastocytozy u dorosłych pociąga za sobą konieczność poszerzenia diagnostyki w kierunku choroby układowej. Wszyscy pacjenci muszą być poinformowani o konieczności unikania czynników wyzwalających uwalnianie mediatorów oraz powinni być zaopatrzeni w zestaw przeciwwstrząsowy.

Słowa kluczowe: mastocytoza, pokrzywka barwnikowa, objaw Dariera, diagnostyka, leczenie

Wielopostaciowość liszaja płaskiego u pacjenta z innymi zaburzeniami autoimmunologicznymi – opis przypadku
Polymorphism of lichen planus with other autoimmune disease – case report
Agnieszka Owczarczyk-Saczonek, Joanna Rybak-d’Obyrn, Dorota Wilamowska, Waldemar Placek

Streszczenie:
Liszaj płaski (lichen planus – LP) jest zapalną chorobą skóry o charakterystycznym obrazie klinicznym oraz histopatologicznym. Objawy kliniczne liszaja płaskiego można opisać za pomocą skrótu mnemotechnicznego „4 P”: swędzące (pruritic), wieloboczne (polygonal), purpurowe (purple), grudki (papules). Prezentujemy przypadek chorego, u którego występują jednocześnie rzadkie postacie kliniczne liszaja płaskiego, takie jak: nadżerkowa dłoni i stóp, mieszkowa oraz paznokciowa pod postacią całkowitej lizy paznokci dłoni i stóp. Dodatkowo stwierdzono współistnienie łysienia plackowatego uogólnionego oraz cukrzycy insulinozależnej. Liszaj płaski jest dość częstą chorobą, występującą u około 1% populacji. Jednak współistnienie u jednego pacjenta kilku rzadko spotykanych postaci klinicznych liszaja płaskiego oraz innych zaburzeń autoimmunologicznych jest sporadycznie opisywane w literaturze.

Słowa kluczowe: liszaj płaski, łysienie plackowate, liszaj płaski paznokci

---