Psychologiczne i dermatologiczne uwarunkowania trichotillomanii oraz zaburzeń pokrewnych
Psychological and dermatological conditions of trichotillomania and related disorders
Aleksandra Okuniewska, Beata Imko-Walczuk, Łukasz Mech, Maria Wiśniewska

 

Streszczenie
Trichotillomania jest schorzeniem psychiatrycznym, polegającym na natrętnym, uporczywym przymusie wyrywania sobie, rzadziej innym, włosów, czemu często towarzyszy uczucie ulgi lub dużej przyjemności. Schorzenie to prowadzi do przerzedzenia włosów lub zauważalnego wyłysienia. Trichotillomania występuje zarówno u dzieci przed okresem dojrzewania, wśród młodzieży oraz u osób dorosłych, z dominacją płci żeńskiej. Wskazuje się na podobieństwo trichotillomanii do zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Najczęstszymi przyczynami zapoczątkowującymi powtarzające się wyrywanie włosów są zaburzenia psychiczne, stany lękowo-depresyjne i stres. Rozpoznanie trichotillomanii opiera się na obrazie klinicznym, dokładnie zebranym wywiadzie z pacjentem oraz, w niektórych przypadkach, danych uzyskanych od innych członków rodziny. Trichofagia opisywana jest jako zaburzenie związane ze zjadaniem włosów, spowodowane zaburzeniami psychicznymi na podłożu narastającego stresu lub nerwicy. Może doprowadzić do powstania trichobezoaru, a nawet skutkować niedrożnością przewodu pokarmowego. W literaturze przedmiotu można spotkać się pojęciami, takimi jak trichotemnomania, trichoteiromania, trichokryptomania, zwana inaczej trichorreksomanią. Wymienione zaburzenia są także zaliczane do grupy schorzeń obsesyjno-kompulsywnych. Uważa się, że najefektywniejszą metodą leczenia powyższych schorzeń jest połączenie terapii biologicznej z oddziaływaniami psychoterapeutycznymi, a przede wszystkim terapią poznawczo-behawioralną.

 

Słowa kluczowe: wyrywanie włosów, połykanie włosów, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, terapia behawioralna

Łojotokowe zapalenie skóry u noworodków i niemowląt  

Eczema seborrhoicum neonatorum
Mirosława Kuchciak-Brancewicz

 

Streszczenie
Łojotokowe zapalenie skóry jest powszechnie występującą chorobą zapalną skóry. Może występować u noworodków, niemowląt, dzieci starszych i osób dorosłych. Największą zapadalność na łojotokowe zapalenie skóry obserwuje się w dwóch grupach wiekowych: u niemowląt oraz u osób dorosłych. W każdej grupie wiekowej zmiany chorobowe przybierają inną postać. Celowe jest wyodrębnienie łojotokowego zapalenia skóry typu niemowlęcego oraz różnicowanie tej jednostki z podobnymi zmianami skórnymi, występującymi w innych chorobach skóry, a także zwrócenie uwagi na fakt, że łojotokowe zapalenie skóry może być samodzielną jednostką chorobową, ale może również występować w wielu niedoborach odporności, zarówno wrodzonych, jak i nabytych. Ze względu na specyfikę budowy skóry u noworodków i niemowląt wymaga też stosowania delikatnych środków leczniczych.

 

Słowa kluczowe: łojotokowe zapalenie skóry, różnicowanie, leczenie

Juvenile, insulin-dependent diabetes mellitus, type 1-related dermatoses
V.N. Sehgal, S.N. Bhattacharya, P. Verma

Streszczenie
Młodzieńcza cukrzyca insulinozależna typu 1 (IDDM) jest rozpowszechnionym na całym świecie schorzeniem, którego znaczenie jest coraz częściej podkreślane, głównie ze względu na wzrost prewalencji oraz różnorodne konsekwencje kliniczne, w tym także objawy skórne (aspekt rzadziej brany kiedyś pod uwagę). Wśród dermatoz typowych dla cukrzycy należy wymienić: zespół ograniczonej ruchomości stawów (dla którego charakterystyczne są zmiany twardzinopodobne), obumieranie tłuszczowate, ziarniniak obrączkowaty oraz zespół stopy cukrzycowej. Obecnie zwraca się ponadto uwagę na związek cukrzycy z atopowym zapaleniem i suchością skóry oraz zespołem nadwrażliwości indukowanej lekami. W artykule omówiono krótko etiopatogenezę wszystkich wymienionych powyżej chorób skóry.

 

Słowa kluczowe: dermatozy, młodzieńcza cukrzyca insulinozależna

Choroba Bowena okolicy odbytu – trudności diagnostyczne 
Perianal Bowen’s disease – diagnosis difficulties
Karolina Hadasik, Mariola Wyględowska-Kania, Katarzyna Mierzwińska, Ligia Brzezińska-Wcisło

 

Streszczenie
Choroba Bowena jest rakiem kolczystokomórkowym in situ. Najczęściej jest to zmiana rumieniowa, ostro odgraniczona, o złuszczającej się powierzchni, charakteryzuje ją powolny wzrost. W większości przypadków lokalizuje się w obrębie skóry narażonej na promieniowanie słoneczne. Nieliczne doniesienia wskazują na możliwość powstawania raka kolczystokomórkowego in situ ze zmian o charakterze rogowacenia łojotokowego. Przedstawiamy opis zmiany o charakterze choroby Bowena okolicy odbytu, która prawdopodobnie ewoluowała ze zmiany o charakterze rogowacenia łojotokowego, u 63-letniej kobiety.

 

Słowa kluczowe: choroba Bowena, rak in situ, rogowacenie łojotokowe, przypadek kliniczny

Badanie porównawcze właściwości pielęgnacyjnych i tolerancji emulsji do kąpieli Emolium u dzieci z atopowym zapaleniem skóry  

Comparative trial of nursing care properties and tolerance of Emolium emulsion for bath in children with atopic dermatitis
Andrzej Kaszuba, Iwonna Michalak, Anna Ograczyk, Aleksandra Kaszuba, Marta Pastuszka

Streszczenie
Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą, nawrotową dermatozą zapalną, której etiologia i patogeneza mają niezwykle złożony charakter, związany ze współistnieniem zaburzeń immunologicznych, neurowegetatywnych oraz uwarunkowanym genetycznie uszkodzeniem funkcji bariery naskórkowej. Szczególne znaczenie dla profilaktyki nawrotów, a nawet leczenia łagodnych i umiarkowanych postaci AZS ma regularne stosowanie emolientów. Wykazują one bowiem wielokierunkowe, korzystne działanie, często wspomagające lub zastępujące różne formy leczenia miejscowego. U pacjentów z wypryskiem atopowym bardzo często zaleca się na przykład stosowanie do kąpieli płynnych preparatów o właściwościach emulsji pielęgnujących suchą skórę.
Celem pracy była ocena porównawcza właściwości pielęgnacyjnych, tolerancji, występowania objawów niepożądanych oraz walorów kosmetycznych emulsji do kąpieli o nazwie Emolium, w stosunku do dwóch innych dostępnych na polskim rynku preparatów (Balneum i Oilatum), stosowanych u dzieci w przypadku atopowego zapalenia skóry.
Badanie przeprowadzono w grupie 90 dzieci w wieku od 3. miesiąca do 7. roku życia, z rozpoznanym na podstawie kryteriów Hanifi na i Rajki atopowym zapaleniem skóry, o średniej wartości wskaźnika SCORAD między 15. a 20. Chore dzieci kwalifikowano losowo do jednej z trzech grup (każda po 30 osób), stosujących różne, zaślepione preparaty pielęgnacyjne w postaci emulsji do kąpieli: A – Emolium, B – Balneum, C – Oilatum oraz kremów obojętnych wg określonego schematu. Oceny klinicznej stanu skóry wg skali SCORAD dokonywano w dniach: 0., 7., 14., oceny tolerancji badanych preparatów po 7 i 14 dniach, a walorów kosmetycznych po 14 dniach ich stosowania. U chorych na 14 dni przed badaniem oraz w jego trakcie nie stosowano żadnych miejscowych i ogólnych metod leczenia. Ocena porównawcza właściwości pielęgnacyjnych, oparta na skali SCORAD, wykazała istotne statystycznie różnice między grupami chorych w 7. i 14. dniu badania. W grupie pacjentów stosujących preparat A (Emolium) zaobserwowano zdecydowanie mniejsze nasilenie objawów klinicznych, w porównaniu do grup stosujących pozostałe preparaty (B – Balneum, C – Oilatum). W ocenie walorów kosmetycznych preparatów w 14. dniu ich stosowania najwyższe średnie oceny uzyskała emulsja do kąpieli A (Emolium). Dla 3 parametrów (konsystencji, wchłaniania i wydajności) średnie te okazały się statystycznie istotnie wyższe niż średnie ocen dla preparatów B (Balneum) i C (Oilatum). Należy pokreślić, że wszystkie trzy preparaty były bardzo dobrze tolerowane i w czasie ich stosowania nie zaobserwowano istotnych objawów niepożądanych.

 

Słowa kluczowe: atopowe zapalenie skory, Emolium, metody leczenia, działania niepożądane

Przeciwciało przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi (anty-CCP) u pacjentki ze skórną postacią tocznia rumieniowatego – przegląd piśmiennictwa  

Anti-cyclic citrullinated peptide antibodies (anty-CCP) in a patient with cutaneous lupus erythematosus – review of the literature
Piotr Brzeziński

 

Streszczenie
Przeciwciało przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi (anty-CCP) jest syntetycznym cyklicznym peptydyem zawierającym cytrulinę. Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest układową chorobą zapalną, w której przeciwciało przeciwko cytrulinowanemu białku (ACPA), takie jak aCCPs, odgrywa rolę chorobotwórczą.
Ostatnio wykazano, że aCCP jest bardzo specyficzne dla RZS (do 98%). Ponadto, aCCP dostarcza ważnych informacji prognostycznych w RZS, a także jest ważnym wskaźnikiem wyników radiologicznych. Przeciwciało aCCP jest markerem serologicznym dla RZS, ale jest również pozytywne u 10%-15% chorych na toczeń rumieniowaty układowy (systemic lupus erythematosus – SLE). Ponadto przeciwciało to ze znacznie mniejszą częstością lub sporadycznie może występować w innych chorobach: młodzieńczym idiopatycznym zapaleniu stawów, twardzinie układowej, łuszczycowym zapaleniu stawów, zapaleniu stawów w przebiegu zakażenia HCV, zespole Sjögrena, gruźlicy, trądzie. Podczas gdy aCCP w RZS jest cytrulino zależne, to w innych chorobach jest cytrulino niezależne. W artykule przedstawiono przypadek kobiety w trakcie obserwacji skórnej postaci tocznia rumieniowatego z dodatnim wynikiem aCCP. Określenie przeciwciała aCCP może być przydatne w identyfikacji chorych na SLE z wysokim ryzykiem rozwoju deformacji/erozyjnego zapalenia stawów.

 

Słowa kluczowe: przeciwciało przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi, anty-CCP, toczeń rumieniowaty, reumatoidalne zapalenie stawów

Anetodermia – przegląd piśmiennictwa  

Anetoderma – rewiew of the literature
Beata Sosada, Ligia Brzezińska-Wcisło

 

Streszczenie
Obraz kliniczny anetodermii to ograniczone ogniska pomarszczonej skóry, natomiast histopatologicznie charakterystyczna jest zmniejszona liczba lub brak włókien elastycznych.
Chociaż etiopatogeneza pozostaje nadal niejasna, współwystępowanie nieprawidłowych reakcji immunologicznych może odgrywać istotną rolę w elastolizie. W wielu badaniach udowodniono zależność między anetodermią a odpowiedzią autoimmunologiczną związaną z obecnością przeciwciał antyfosfolipidowych. Na podstawie piśmiennictwa można uznać to podejrzenie za wysoce prawdopodobne.

 

Słowa kluczowe: anetodermia, skórna elastoliza, przeciwciała antyfosfolipidowe