Piodermia zgorzelinowa w aspekcie klinicznym i terapeutycznym
Pyodermia gangrenosum clinical and therapeutic aspects
Katarzyna Wolska, Małgorzata Michalska-Jakubus, Aldona Pietrzak, Grażyna Chodorowska, Dorota Krasowska

 

Streszczenie
Piodermia zgorzelinowa (pyodermia gangrenosum – PG) jest rzadką, przewlekłą dermatozą zapalną, występującą pod postacią bolesnego i gwałtownie szerzącego się owrzodzenia o wyniosłych, podminowanych brzegach. Zmiana powstaje zwykle u podłoża krosty, guzka bądź pęcherza. Chorobie towarzyszy zaburzona odczynowość skórna, która przejawia się rozwojem zmian zapalnych w miejscach nawet drobnych urazów mechanicznych (odczyn patergiczny). Rozpoznanie choroby opiera się na podstawie zidentyfikowania jej objawów klinicznych oraz wykluczenia innych przyczyn owrzodzenia. Mimo że patogeneza schorzenia jest nieznana, to wiadomo, że często współistnieje ono z chorobami zapalnymi jelit, rozrostami mieloproliferacyjnymi oraz chorobami reumatycznymi. Ze względu na często gwałtowny przebieg choroby pacjenci wymagają natychmiastowej diagnostyki oraz szybkiego wdrożenia terapii. Leki z wyboru stanowią glikokortykosteroidy i cyklosporyna A, jednak w ostatnim czasie pojawiły się wzmianki o skuteczności nowych leków biologicznych w terapii PG. W artykule przedstawiono przebieg kliniczny piodermii zgorzelinowej, jej dane epidemiologiczne, kryteria rozpoznania, a także współczesne metody leczenia.

 

Słowa kluczowe: piodermia zgorzelinowa, odmiany kliniczne, leczenie

 

Łuszczycowe zapalenie stawów
Psoriatic arthritis
Zygmunt Adamski, Kinga Adamska, Anna Neneman-Hirsch

 

Streszczenie
Łuszczyca jest przewlekłą chorobą ogólnoustrojową o charakterze zapalnym. Wykwitem pierwotnym są grudki, które zlewają się ze sobą, tworząc charakterystyczne blaszki, pokryte łuską. Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) to przewlekła choroba stawów zaliczana do spondyloartropatii seronegatywnych ze względu na niewystępowanie w surowicy krwi pacjentów czynnika reumatoidalnego (RF) klasy IgM. Etiologia ŁZS, podobnie jak łuszczycy, nie jest do końca poznana. Uważa się, że zarówno czynniki immunologiczne, jak i genetyczne odgrywają rolę w rozwoju choroby. Aż u 30% pacjentów występuje dodatni wywiad rodzinny. U większości chorych zmiany skórne wyprzedzają o wiele lat zajęcie stawów. Rzadko zdarza się by ŁZS rozwinęło się przed wystąpieniem łuszczycy. Podobnie jak łuszczyca, ŁZS występuje z taką samą częstością u kobiet i mężczyzn.

 

Słowa kluczowe: łuszczycowe zapalenie stawów, łuszczyca, leki biologiczne

 

Kleje tkankowe w medycynie – przegląd piśmiennictwa 
Tissue adhesives in medicine – literature review
Renata Wawrzaszek, Zbigniew Rybak

 

Streszczenie
Na podstawie przeglądu bieżącej literatury przedstawiono zastosowanie polimerów naturalnych, syntetycznych i ich pochodnych jako składników klejów medycznych stosowanych w celu zapewnienia optymalnego leczenia. W pracy opisano metody otrzymywania głównych grup polimerowych mających na celu uzyskanie materiału o optymalnych właściwościach klejących, który znajduje zastosowanie w wielu specjalnościach medycznych. Omówiono podstawowe czynniki wpływające na właściwości fizykochemiczne, biologiczne, biochemiczne oraz zdolności materiału do degradacji, które sprawiają, że klej powinien przylegać i tworzyć mocne wiązania z mokrymi tkankami oraz posiadać zdolności wzmagania procesu tworzenia skrzepów, gojenia ran i regeneracji tkanek. Oprócz tego klej musi być łatwy w użyciu, charakteryzować się własnościami klejącymi w czasie niezbędnym do przeprowadzania operacji w szerokiej praktyce chirurgicznej tak, by pozwalał uzyskać pełną i trwałą szczelność zaopatrywanych ran, a w niektórych przypadkach zastąpić szwy. Nie powinien przy tym uczulać oraz działać toksycznie i rakotwórczo. Klej używany jako materiał uszczelniający i uzupełniający, skracający czas zabiegu, zmniejszający jednocześnie cierpienie chorego, a tym samym usprawniający metodykę medyczną powinien być tani i technicznie łatwo dostępny. Stosowanie kleju w medycynie pozwala zaoszczędzić materiał opatrunkowy i chirurgiczny oraz zapewnia bardzo dobry wynik estetyczny powierzchni klejonej. Omówiono zalety i wady połączeń klejonych wykorzystywanych w medycynie. Scharakteryzowano technikę nakładania, a także przedstawiono procesy zachodzące w następstwie aplikacji kleju. W artykule opisano zastosowanie w różnych dziedzinach medycyny klejów tkankowych złożonych z polimerów naturalnych oraz syntetycznych.

 

Słowa kluczowe: kleje tkankowe, związki cyjanoakrylowe, klej fibrynowy, klej GRF

 

Krioterapia jako leczenie alternatywne w rogowiaku kolczystokomórkowym. Doświadczenia własne
Cryotherapy as a alternative treatment in keratoakanthoma. Own experience
Ahmad Thabit Sinjab, Piotr Brzeziński

Streszczenie
Rogowiak kolczystokomórkowy (keratoacanthoma − KA) jest szybko rozwijającym się nowotworem o niskim stopniu złośliwości, wywodzącym się z jednostki włosowo-łojowej i mieszków włosowych, który najczęściej pojawia się na skórze eksponowanej na słońce u osób w średnim wieku i starszych. Nowotwór ten jest guzkiem w kształcie kopuły z centralnym keratynowym czopem. Etiologia tego nowotworu nie jest oczywista. Wśród przyczyn KA najczęściej wymienianym czynnikiem odpowiedzialnym za powstanie nowotworu jest narażenie skóry na nadmierne nasłonecznienie. Około 80% guzów występuje na twarzy. Histologiczne cechy KA są często bardzo podobne do występujących w raku płaskonabłonkowym, jednak struktura guza zwykle stanowi podstawę do ich rozróżnienia. Istnieje wiele nietypowych przypadków keratoacanthoma zgłaszanych w zakresie wielkości lub innej specyfikacji. Celem pracy jest przedstawienie pacjentów z rogowiakiem kolczystokomórkowym leczonych za pomocą krioterapii.
Materiał i metody: Przeanalizowano leczenie krioterapią u 20 pacjentów z KA. Schorzenie rozpoznano na podstawie obrazu klinicznego.
Wyniki: Krioterapię ciekłym azotem (po wcześniejszym stycznym wyłyżeczkowaniu zmiany skórnej) zastosowano u 20 pacjentów 2 razy w tygodniu przez okres 3-4 tygodni.
Wnioski: U wszystkich pacjentów uzyskano poprawę, a choroba ustąpiła. Nie stwierdzono jej nawrotów.
Krioterapia jest łatwą i skuteczną metodą leczenia KA, która niesie niewiele objawów niepożądanych.

 

Słowa kluczowe: rogowiak kolczystokomórkowy, choroby skóry, krioterapia

 

Łuszczyca w przebiegu zakażenia HIV. Opis przypadku i przegląd wiedzy
Psoriasis in HIV infection. Case report and knowledge review
Anna Domagała

Streszczenie
Choroby skóry należą do bardzo częstych manifestacji zakażenia wirusem HIV (human immunodefi cency virus). Jedną z nich jest łuszczyca – przewlekła, zapalna dermatoza, w powstawaniu której rolę odgrywają czynniki genetyczne, immunologiczne oraz środowiskowe. Łuszczyca dotyczy ok. 2-3% światowej populacji – z podobną lub nieco wyższą częstością występuje u osób zakażonych HIV. Łuszczyca w populacji osób zakażonych wirusem HIV ma zwykle cięższy przebieg i sprawia więcej trudności terapeutycznych. Często występują takie formy łuszczycy, jak postać odwrócona, akralna, brudźcowa, erytrodermiczna. Częstość występowania łuszczycowego zapalenia stawów jest znamiennie wyższa wśród pacjentów HIV-pozytywnych niż wśród osób immunokompetentnych chorujących na łuszczycę. Łuszczyca może być pierwszą manifestacją zakażenia HIV – zwłaszcza jej nagłe pojawienie się u osoby z ujemnym wywiadem rodzinnym w kierunku łuszczycy oraz z czynnikami ryzyka zakażenia. U osób z wcześniej rozpoznaną łuszczycą nagłe zaostrzenie choroby może również sugerować zakażenie wirusem HIV. Stosowanie w obecnej dobie wysoce aktywnej terapii antyretrowirusowej (highly active antiretroviral therapy – HAART) znacząco wpłynęło zarówno na długość przeżycia chorych, jak i na poprawę jakości życia. Terapia ta odgrywa również istotną rolę w leczeniu łuszczycy związanej z HIV. Poza tym leczenie chorych na łuszczycę ze współistniejącym zakażeniem HIV obejmuje klasyczną terapię miejscową, fototerapię oraz leki ogólne (acytretynę, metotreksat, cyklosporynę A oraz leki biologiczne). W pracy przedstawiono przypadek 47-letniego pacjenta przyjętego na Oddział Dermatologiczny z powodu nasilonych zmian łuszczycowych obejmujących głównie dystalne części kończyn dolnych, ze współistniejącymi zmianami zapalnymi w stawach, u którego wykryto świeże zakażenie wirusem HIV, i u którego zmiany skórne ustąpiły całkowicie po włączeniu HAART.

 

Słowa kluczowe: łuszczyca, HIV, zapalenie stawów, HAART

 

Keloid stopy prawej po chirurgicznym zabiegu usunięcia brodawki wirusowej. Opis przypadku klinicznego
Right plantar keloid formed after wart excision. Case study
Andrzej Kazimierz Jaworek, Michał Jan Węgiel, Maciej Pastuszczak, Judyta Maciejowska, Anna Wojas-Pelc

 

Streszczenie
Keloid (bliznowiec) to guz złożony z tkanki łącznej włóknistej. Powstaje w wyniku nadmiernego, niekontrolowanego procesu naprawczego. Patogeneza powstawania bliznowców nie została jeszcze do końca poznana. W procesie powstawania zmian podkreśla się rolę podatności genetycznej, zaburzeń immunologicznych oraz nieprawidłowości w zakresie procesów namnażania i śmierci komórek, czego wynikiem jest wzmożona proliferacja fibroblastów i zwiększona synteza kolagenu. Keloidy dotykają nawet 15% populacji i mogą rozwijać się pod wpływem takich urazów skóry, jak: zabiegi operacyjne czy oparzenia, oraz jako efekt zmian zapalnych. Opisano również przypadki samoistnego tworzenia się bliznowców. Brodawki to ogólna nazwa zmian wywołanych przez wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Grupa ta obejmuje kilka odmian klinicznych, takich jak brodawki zwykłe, podeszwowe, płaskie oraz brodawki płciowe. Szacuje się, że obecnie zakażenie to występuje u 10-15% populacji. Istnieje kilka metod leczenia brodawek: wyłyżeczkowanie, krioterapia, elektrokoagulacja, laseroterapia oraz leczenie miejscowe, farmakologiczne z zastosowaniem środków złuszczających i chemioterapeutyków.
Celem pracy jest prezentacja przypadku pacjentki z bliznowcem stopy, który powstał po zabiegu usunięcia brodawki skórnej. Omawiamy czynniki predysponujące do tworzenia się bliznowców, formy profilaktyki oraz metody leczenia keloidów. Zwracamy uwagę na konieczność dokładnego przeanalizowania wskazań do chirurgicznych zabiegów dermatologicznych i rozważenia innego postępowania u osób, które mają skłonności do tworzenia się patologicznych odczynów w miejscu blizny.

 

Słowa kluczowe: keloid, blizna, brodawka, krioterapia, skuteczność leczenia